Niektóre leki na kaszel i przeziębienie, dostępne zarówno na receptę, jak i bez recepty zawierają aktywne składniki, które mają działanie psychoaktywne w dawkach większych niż zalecane. Europejska Agencja Leków zaleca szczególną ostrożność przy stosowaniu specyfików, w których jednym ze składników jest kodeina, gdyż ma ona ogromny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy. Wielu naukowców jest zdania, że może być niebezpieczna, nieefektywna i potencjalnie uzależniająca dla milionów ludzi regularnie ją przyjmujących.
Syropy z kodeiną mogą być szkodliwe?
Kodeina to naturalny składnik opium, którą pozyskuje się z morfiny, występujący w syropach na kaszel oraz lekach przeciwbólowych. Naukowcy przestrzegają przed szerokim zastosowaniem tych środków – ostatnie badania DNA pokazały, że osoby z różnym podłożem genetycznym na różne sposoby reagują na opioid, który jest nieaktywny dopóki nie zostanie przetworzony w organizmie w wysoce uzależniającą morfinę.
Naukowcy już odkryli pewne czynniki genetyczne, które znacznie wpływają na wskaźnik rozkładu kodeiny przez wątrobę. Są one na tyle różnorodne, że reakcja organizmu na związek jest nieprzewidywalna. Wszystkie genetyczne zróżnicowania mają potencjalnie poważne kliniczne konsekwencje. Nieprawidłowa kombinacja może skutkować toksycznym poziomem morfiny, nawet w przypadku konwencjonalnych doz kodeiny. W przypadku niemowląt i dzieci w szczególności może się to skończyć tragicznie, ponieważ wiek jest kluczowym czynnikiem w podatności na niekorzystny wpływ morfiny.
W Wielkiej Brytanii zaleca się, aby wszystkie dostępne bez recepty syropy nie były stosowane w przypadku dzieci poniżej 18. roku życia. Kanadyjscy eksperci sugerują natomiast, że kodeina zawarta w syropach na kaszel oraz środkach przeciwbólowych powinna zostać wycofana.
Uwaga na dawkowanie
Na ogół przyjmowanie leków zawierających kodeinę tak jak należy może w bezpieczny sposób leczyć objawy zatkania górnych i dolnych dróg oddechowych oraz pozbyć się dyskomfortu spowodowanego przeziębieniem i grypą. Jednak spożywane w większych ilościach lub wtedy, kiedy symptomy takie nie występują, mogą wpływać na mózg w bardzo podobny do narkotyków sposób.
Kodeina łączy się z tymi samymi receptorami komórkowymi jak to ma miejsce w przypadku zażycia opioidów, np. heroiny. Konsumpcja większej dawki syropu na kaszel może wywołać efekt euforii. Co więcej, kodeina ma wpływ na ośrodkowy układ nerwowy i działa uspokajająco.
Nadużycie kodeiny w sposób pośredni i bezpośredni może wywołać przyjemny wzrost ilości dopaminy w mózgu. Powtarzająca się chęć doświadczenia uczucia ponownie może prowadzić do uzależnienia – przewlekłej choroby mózgu, charakteryzującej się niemożnością zaprzestania zażywania narkotyku, pomimo niszczycielskich konsekwencji dla zdrowia i życia. Osoby uzależnione od kodeiny mogą przekraczać dozwoloną dawkę leku kilkakrotnie w ciągu dnia.
Do nadużywania syropu na kaszel z kodeiną dochodzi dość często, ponieważ jest on powszechnie dostępny (dowiedz się, w jaki sposób działają syropy na kaszel: https://portal.abczdrowie.pl/jak-dzialaja-syropy-na-kaszel). Sięgają po niego głównie młodzi ludzie, którzy chcą uzyskać efekt rauszu w połączeniu z alkoholem lub marihuaną. Mieszanie syropu na kaszel z kodeiną z innymi narkotykami, takimi jak ecstasy lub z alkoholem może spowodować śmierć, nawet w niewielkich dawkach. Drink z syropem na kaszel może wydawać się niewinny, jednak taki koktajl jest niebezpieczny.
Inne skutki uboczne syropów na kaszel
Nadużycie kodeiny wiąże się z wysokim ryzykiem śmiertelnego przedawkowania w związku z depresją ośrodkowego układu nerwowego, co z kolei spowalnia i zatrzymuje akcję serca i płuc. Mieszanie kodeiny z alkoholem znacznie zwiększa to ryzyko.
Inne reakcje organizmu to utrata równowagi i koordynacji, mdłości, wymioty, biegunka, osłabienie, omdlenie, drgawki, śpiączka, wysypka skórna, pertraktacja jelit lub halucynacje. W związku z powyższym syropu z kodeiną powinny unikać przede wszystkim dzieci, jak również astmatycy, pacjenci przyjmujący leki uspokajające oraz mający problemy z przewlekłymi zaparciami.
