Mozga trzcinowata - Phalaris arundinacea L.

Pokrój ogólny. Należy do najwyższych traw łąkowych, osiąga wysokość 200 cm. System korzeniowy silnie rozwinięty. Wykształca dużo długich podziemnych rozłogów, z których węzłów wyrastają pojedyncze, wydłużone pędy wegetatywne i kwiatowe, równomiernie ulistnione. Źdźbła gładkie, grube, sztywne, połyskujące.

Kwiatostan. Wiecha właściwa długości 10?20 cm, zwykle skupiona, szarozielona, często różowo zabarwiona. Kioski wydłużone, 3?5 mm długości, l?2-kwiatowe, osadzone blisko osi kwiatostanowej, w skupieniach. Dwie pary plew: dolne długie, lancetowate, górne częściowo zmarniałe, pędzelkowato owłosione.

Nasienie. Oplewiony ziarniak długości 3?4 mm i szerokości około 1,5 mm, lekko spłaszczony, ku podstawie wyraźnie rozszerza się i jest ostro zakończony. Plewki skórzaste, szarosrebrzyste, błyszczące, pokryte pojedynczymi włoskami.

Cechy rozpoznawcze w stanie bezkwiatowym. Liście zwinięte. Blaszki liściowe szerokości do 15 mm, ostrolancetowate, matowe, jasnozielone, niewyraźnie bruzdkowane, na brzegach szorstkie. Języczek długości do 6 (8) mm, owalny, delikatny, obejmujący pęd. Pochwy otwarte, zachodzące brzegami na siebie. Na liściach widoczne kanały powietrzne jako ciemnozielone punkty. Mozga podobna jest do trzciny pospolitej.

Biologia. Trawa wybitnie trwała. Po siewie rozwija się wolno, pełny rozwój osiąga w 2?3 roku. Wiosną rozwija się wcześnie, jednak kwitnie późno ? w połowie czerwca. Ma dość krótki okres wegetacji. Po skoszeniu odrasta bujnie, wrażliwa na udeptywanie. Głęboki system korzeniowy umożliwia jej przetrwanie okresów suszy. W sprzyjających warunkach łatwo opanowuje teren i wypiera z darni inne gatunki.

Warunki występowania. Powszechna na żyznych łęgach rozlewiskowych, rzadziej na łęgach właściwych. Znosi długotrwałe zalewy powierzchniowe wodami przepływowymi.

Wartość. Wysokopienna trawa, o dobrej wartości pokarmowej w fazie strzelania w źdźbło. W późniejszych fazach rozwojowych jej wartość maleje.

Zastosowanie. Trawa wybitnie łąkowa, stosowana w mieszankach na łąki wieloletnie wilgotne, zalewane. Znajduje także zastosowanie w mieszankach na łąki intensywnie nawożone, zwłaszcza azotem, i w takich warunkach rozwija się dobrze w stanowiskach suchszych.

Odmiany. Mamy jedną z nielicznych w świecie odmian tego gatunku ? Motycką (nazwa eksportowa Luba). Jest ona bardzo plenna, przewyższa jakością paszy dziko rosnące ekotypy i udaje się w warunkach typowych dla tego gatunku.

Dane i rysunek pochodzą z "Przewodnika łąkarskiego" (PWRiL, Warszawa 1988)