Bitcoin stał się de facto obowiązującą walutą ciemnej sieci – "ukrytego" internetu, do którego wchodzi się przez Tor - od kiedy pionierski Silk Road, "narkotykowy eBay", rozpoczął swoją działalność w roku 2011. Ale jak wiele tak naprawdę wiemy na temat tej nowej podziemnej ekonomii? Kto kupuje i sprzedaje - i co? Oto, co dostępne dane mogą powiedzieć nam o obiegu bitcoina w ciemnej sieci.
Według FBI, całkowita wartość transakcji dokonanych na Silk Road w latach 2011 – 2013 wyniosła w sumie 1,2 mld USD. Istnieje powszechna zgoda, że market ten był pierwszą "killer app" (https://pl.wikipedia.org/wiki/Killer_application) dla bitcoina, niemniej w dalszym ciągu duża część transakcji dokonywanych w kryptowalucie dotyczy narkotyków.
***
(650.000 $ - Dzienny wolumen sprzedaży osiągnięty na 6 darkmarketach w 2014 roku/435.000 $ - Średni dzienny wolumen przodującego serwisu obsługującego płatności bitcoin, BitPay)
Podczas gdy łączna wielkość dziennego wolumenu sięgała w ubiegłym roku 650.000$ (uśrednione dane z 30 dni), badacze twierdzą, że w generalnie lokuje się ona pomiędzy 300.000$ a 500.000$ dziennie.
Markety
W czasie, gdy władze celebrowały spektakularne zamknięcie Silk Road w 2013 roku, jego naśladowcy wyrastali jak grzyby po deszczu, gotowi odpowiedzieć na zapotrzebowanie, "szerzej" i "odważniej" niż poprzednio.
Sheep Marketplace doświadczył niemal 400% wzrostu liczby ofert w tym okresie. W ciągu sześciu miesięcy dane zebrane przez Digital Citizens Alliance dały taki oto obraz tego nowego ekosystemu:
W momencie zamknięcia Silk Road miał na pokładzie 13.000 ofert sprzedaży narkotyków, z 71% udziałem w rynku . Poniższy wykres pokazuje, jak ukształtował się podział wielkość sprzedaży na pięciu największych rynkach w następnym roku:
***
(5,400 - Ilość bitcoinów podobno skradziona w wyniku włamania na Sheep Marketplace/40 lat więzienia dostał założyciel Silk Road, Ross Ulbricht, wraz z podwójnym dożywociem)
Sprzedawcy
W momencie zamknięcia Silk Road w październiku 2013 roku, na stronie działało około 1400 dostawców. W ciągu dwóch lat ta liczba wzrosła dramatycznie. Eksperci szacują aktualną na około 9300.
Analiza obejmująca dane z 35 darkmarketów i ponad dwóch lat wskazuje na drastyczne zróżnicowanie zysków tych sprzedawców. Górny 1% odpowiada za ponad połowę wolumenu transakcji, podczas gdy 70% nigdy nie zarobiło więcej niż 1000 $. Podział zysków pomiędzy 100 sprzedawców uwidoczniono powyżej.
Kupujący
Prawie 6% z 100.000 konsumentów, którzy wzięli udział w 2015 Global Drug Survey, poinformowało, że kupowało narkotyki za pośrednictwem ciemnej sieci w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Wskaźnik ten dla użytkowników z Wielkiej Brytanii jest ponad dwukrotnie wyższy.
Łatwy dostęp do szerokiej gamy substancji dostępnych na ciemnej sieci wpłynął na powstanie efektu domina w przyzwyczajeniach użytkowników.
Chociaż ponad połowa respondentów Global Drug Survey, twierdzi że zażywa tyle samo lub mniej niż wcześniej, 49% przyznało, że ciemna sieć pozwoliła im poszerzyć pole eksperymentów.
Narkotyki
Za równowartość 50 € w bitcoinach, hiszpańska organizacja non-profit o nazwie Energy Control zapewnia badanie jakości przesłanych narkotyków - bez zadawania zbędnych pytań. Serwis twierdzi, że odnotowuje znacznie wyższą czystość narkotyków zakupionych w Internecie w porównaniu z ulicznymi.
84% próbek MDMA dostarczonych do labolatorium w 2014 roku stanowił czysty kryształ. Jednocześnie 266 próbek okazało się zawierać nowe substancje psychoaktywne, znane również jako "dopalacze".
Badacze prześledzili zmiany poziomu sprzedaży różnych substancji w określonym czasie. Poniższy wykres daje pojęcie o udziale w rynku poszczególnych substancji dostępnych w ciemnej sieci od 2013 do 2015 roku, w odstępach trzymiesięcznych:
Konopie indyjskie i MDMA stanowiły około 25% sprzedaży na przestrzeni tych trzech lat, ze stymulantami depczącymi i po piętach.. Raport zawierający bardziej szczegółowy podział dostępny jest tutaj.
Deklaracje konsumentów wydają się pokrywać z tymi danymi. Respondenci 2015 Global Drug Survey mówili, że z zasady przedkładają "bezpieczne", znane substancje, nad ich designerskie odpowiedniki – w deklarowanych preferencjach prowadzą konopie i MDMA.
Dane mówią nam także, że istnieje znaczna rozbieżność cen pomiędzy darkmarketami. Quartz prześledził wariacje ceny grama kokainy w ciemnej sieci, wyniki poniżej:
Podczas gdy narkotyki pozostają wciąż najpopularniejszym towarem dostępnym w ciemnej sieci, widoczne jest ciągłe poszerzanie oferty nielegalnych artykułów. Obejmuje to kradzione projekty, usługi hackerskie, fałszywe pieniądze, broń, urządzenia podsłuchowe, paszporty i fałszywe dowody tożsamości.
Zarazem jednak pojawiają się w ofercie inne - legalne - produkty, takie jak papierosy, dzieła sztuki czy nawet oliwka z oliwek.
