Uzależnienie od sprayu do nosa – nowa choroba społeczna w Norwegii

Norweski Instytut Zdrowia Publicznego alarmuje: Norwegowie uzależnili się od spray do nosa. Apteki każdego roku sprzedają kilka milionów buteleczek tego leku do nosa, a liczba ta wciąż rośnie.

Zaczyna się zazwyczaj bardzo niewinnie, bo od kataru. Spray do nosa wydaje się najlepszym sposobem na złagodzenie objawów przeziębienia i pozbycie się uczucia „zatkanego nosa”. Według zaleceń lekarzy powinno się go używać maksymalnie dziesięć dni pod rząd. Wielu Norwegów nie potrafi jednak przestać.

Według statystyk Norweskiego Instytutu Zdrowia Publicznego w 2015 roku sprzedano o 40 proc. więcej buteleczek sprayu do nosa niż w 2014. Oznacza to, że na jednego Norwega przypada co najmniej jedna buteleczka rocznie. A to najlepszy dowód na to, że uzależnienie od sprayu do nosa staje się norweską chorobą społeczną.

„Spray do nosa mam zawsze ze sobą”

– Po raz pierwszy kupiłam spray do nosa w 2011 roku, ponieważ byłam przeziębiona. Miałam wtedy 14 lat. Nie przypuszczałam, że od tego można się uzależnić. W tej chwili jestem 19-letnią studentką, ale w dalszym ciągu bez buteleczki sprayu do nosa nie wychodzę z domu. Jeśli co jakiś czas go sobie nie aplikuję, mam trudności z oddychaniem – opowiada Kristina, która studiuje na uniwesrytecie w Trondheim.

– Niezależnie od tego, gdzie jestem, spray do nosa mam zawsze ze sobą. Jeśli nie mogę go znaleźć w torbie, wpadam w panikę. Bez niego mam wrażenie, że mój nos jest całkowicie zatkany. Czuję się, jakbym miał w w przegrodach nosowych kłęby waty – mówi 39-letni Åse, pracownik jednej z korporacji w Oslo.

– Używałam sprayu do nosa przez ponad rok, może nawet dłużej. Czułam się jak narkoman. Miałam buteleczkę sprayu w torebce, przy łóżku, w łazience, w samochodzie… – wspomina 32-letnia Jeanette, matka trójki chłopców, która z mężem prowadzi gospodarstwo niedaleko Oslo.

Błędne koło

Lekarze tłumaczą, że osoby, które uzależniają się od sprayu do nosa, wpadają w błędne koło. Podczas przeziębienia spray daje im ulgę, ale gdy katar mija, wciąż odczuwają potrzebę stosowania leku, ponieważ ich śluzówki zostały wysuszone. Ponowna aplikacja sprayu chwilowo nawilża śluzówki, a gdy efekt nawilżenia mija… aplikują go po raz kolejny.

– Krótkotrwałe użycie sprayu do nosa nie jest szkodliwe, ale po dwóch tygodniach uczucie zatkanego nosa staje się gorsze. Niektórzy z moich pacjentów nie są w stanie zasnąć bez sprayu – opowiada Morten Lindbæk, lekarz rodzinny i profesor z Uniwersytetu z Oslo. Powszechna dostępność sprayu do nosa wprowadzona została w 2004 roku. Wcześniej lek ten dostępny był tylko na receptę.

– Spodziewaliśmy się, że powszechna dostępność sprayu do nosa doprowadzi do coraz większej liczby uzależnień – mówi Tor Søderstrøm, który należy do przeciwników tego rodzaju leków na katar. Jak zerwać z nałogiem?

Najlepszą metodą, by odzwyczaić swój organizmu od sprayu do nosa, jest po prostu całkowicie go odstawić

– Na początku jest ciężko, ale jeśli przetrwamy najgorszy okres, nasz nos przyzwyczai się do braku takich „wspomagaczy”, i zaczniemy oddychać swobodnie - przekonuje profesor Jørgen Gustav Bramness z Uniwersytetu w Oslo.