Młodzi, piękni, naćpani

"Wódczane" pokolenie odchodzi do historii. Dziś królem imprez jest narkotyk: koka, ecstasy, kwas... Czysty, nie wymagający kłucia ciał ćwiczonych na siłowni i opalonych w solarium. Niebezpieczny łakoć.

- Po koksie mam ochotę bratać się ze wszystkimi. Bawię się do rana i mam dobry humor. Kokaina jest lepsza niż alkohol - mówi 29-letnia Iwona, wysoka brunetka. Szefowa działu w firmie architektonicznej, jednej z największych w Warszawie. W pracy włosy w grzeczny kucyk, garsonka. Odpowiedzialna, stanowcza, surowa dla podwładnych.

Jak narciarz

Po pracy Iwona, niczym wąż, zmienia skórę: rozpuszcza włosy, wkłada trampki, bagi (szerokie spodnie z kieszeniami), sweter. I wychodzi się bawić.
- Najpierw jest zrzuta na koko (kokainę - red.). Każdy kładzie po 150 zł - tyle kosztuje torba, 6 kresek. Mnie wystarcza na całą noc, ale są tacy kamikadze, co jadą po śniegu (kokainie - red.) jak pie...ni narciarze. Do tego kilka piguł plus alko z red bulem. Ci to mają problem, nie ja - dodaje.
Najpierw jest impreza - starter, w domu u kogoś z towarzystwa. Kiedy po koce "poczują moc", łażą po klubach, kilku w ciągu nocy. Towarzystwo Iwony to ludzie koło 30. Prawnicy, dziennikarze, pracownicy banków. Tak odreagowują stresy.
- Wciąganie to celebra. W życiu nie zrobiłabym tego sama. Chodzi o klimat. Ludzie, gadki. Mam "zawodowy" sprzęt do wciągania koki, bullet, ale wolę skręcony w rulon banknot.
- Jesteś uzależniona?
- Nie!!! - mówi szybko. Ale przyznaje: - Wiele razy postanawiam: dość. Koniec z wciąganiem. Szkoda cery i wątroby. Ale jak widzę kreskę na stole... ślina mi cieknie jak u psa Pawłowa.

Mój przyjaciel dealer

Towarzystwo nie może żyć bez "przyjaciela dealera". Jest ważniejszy niż ojciec. I jest na każde zawołanie.
Nazwijmy go Rychu - dobrze ubrany, w dobrym samochodzie. Policji, która zatrzymuje go często za przekroczenie prędkości, nie przyjdzie do głowy, że ten elegancki człowiek ma w aucie kilka toreb kokainy.
Iwona: - Pojechaliśmy nad morze odpocząć. Nudno. Ktoś rzucił hasło: może by tak pojechać po śniegu? Rycho był w 3 godziny. Musiał gnać z 200 na godzinę. Cóż, biznes to biznes. Zapłaciliśmy mu 2 tys. zł.
Iwona w liceum paliła trawę, eksperymentowała z kwasami i pigułami. Aż trzy lata temu kolega poczęstował ją kokainą. Spodobało jej się.
- Kokaina to jest to! Dlatego taka droga!
Choć w klubach, oficjalnie, nie ma przyzwolenia na narkotyki, większość ludzi jest "na czymś". Pali, wciąga, łyka. W "klopie" jednego z warszawskich klubów jest nawet wyciągane ze ściany lusterko - wymarzone do wciągania koki.

Rozkminiam wszystko

- Moje przeżycia związane z narkotykami zamykają się w granicy zioła - mówi 19-letni Paweł, student mechaniki z Lublina.
Pali marihuanę "tylko" 2-3 razy w tygodniu, "towarzysko". Ostatnio musiał się ograniczyć.
- Były różne klimaty, w stanie ciężkiego zj...bania robienie obory w autobusie - tłumaczy.
On i jego koledzy to chłopaki z blokowisk. Słuchają rapu. Zioło palą na imprezach, a w tygodniu przed klatką schodową.
- Ściągamy kilka machów, popijamy piwem. Rozkminiamy wszystko i nic. Niezły humor, żadnych schiz. Canabis pomaga na gardło - żartuje Paweł. Mówi, że nie zna nikogo, kto by nigdy w życiu choć zioła nie zapalił.
- Bogatszych szpanerów stać na wszystko, co jest na rynku. Mnie - na zioło. Ale wszyscy coś biorą. Jedni dla relaksu, inni, bo to modne. Biorą kwacha, bo to zajebiste, wciągają proszek, no bo wszyscy to robią...

Byłem elektronem

Mateusz: 26 lat, oficer Wojska Polskiego, pilot. O grzybkach halucynogennych przeczytał w "przewodniku po narkotykach cz. I".
- Poszedłem z babcią na grzyby. Ona zbierała kurki, ja, wiadomo. Wysuszyłem, zjadłem. Nigdy nie miałem takiego kontaktu z przyrodą! Rozmawiałem z mchem! - wspomina z zachwytem. Próbował prawie wszystkiego. Marihuana, LSD, piguły, amfetamina.
- W wojsku nikt nie miał kasy, ale na dragi zawsze starczało. W służbie zasadniczej jest cały przekrój społeczeństwa, dealerzy też - Mateusz uśmiecha się ciepło. Przeszedł na zawodowstwo. Kocha swoją robotę, chwile, kiedy siedzi za sterami myśliwca. Nie przeszkadza mu to jednak używać narkotyków. Nie boi się, że narkotyki "odezwą się" kiedyś w powietrzu. Że się zabije.
Po cywilnemu Mateusz wygląda jak DJ: postawione włosy, obcisła kolorowa koszulka. Lubi imprezy.
- Zamiast piwa wolę jointa u znajomych. Na imprezie techno - pigułę.
Numer telefonu dealera ma wpisany w komórce.
- Po pigule szalejesz do rana i zwałki nie zaliczysz. Masz energię, tańczysz 8 godzin non stop - zachwyca się. - Największy "odlot" jest jednak po LSD. Ale jazda! Byłem elektronem, który krąży po obwodach układu mikroprocesorowego. Ludzie poruszali się jak na autostradzie. Mówili tylko po japońsku. Z kranu lała się coca-cola.

...do czasu

Jarek (pracuje dorywczo) pochodzi z miasta, w którym narkotyki są dostępne jak pizza. Wiedział, że łatwo w nie wpaść. Niektórzy z kolegów narkomanów przeszli już do lepszego świata. Nie chciał tak. Przyjechał na studia do Warszawy, był rok 1994. Na II roku dziennikarstwa dostał dobrze płatną pracę w telewizji.
Zaczęło się życie, o jakim marzył: kupa kasy, imprezy, fajni ludzie.
- Nie pamiętam imprezy bez dragów. Brałem, jak inni. Marycha, czasem piguła.
Wreszcie palił marihuanę codziennie. Po pół roku zaczęły się stany lękowe. Przerzucił się na alkohol. Pił tylko na imprezach.
- Na jednej kolega poczęstował mnie brownem. I poczułem się zajebiście. Byłem uroczy i czarujący jak nigdy. Pomyślałem: to jest moje! Wiedziałem jednak - to heroina, nie ma żartów.
Był pewien, że jemu nic się stać nie może. Wpadają inni. On wie, jak jest. Ale od czasu do czasu, rekreacyjnie, można. Zapalił drugi, trzeci raz. Czwarty. Wszystko pod kontrolą.
- Siedziałem w domu i pisałem na komputerze: ciężkie ręce, kiepski humor. Zadzwoniłem do kolegi. Przyjechał z brownem. Kupiłem na zapas.
W tym czasie zmarł jego ojciec. Jarek nie mógł sobie z tym poradzić. Zaczął palić kilka razy w tygodniu. I problemy zniknęły. Stał się optymistą. Nie musiał spać. Siły miał za dwóch. Pewnego ranka obudził się i pierwsze, o czym pomyślał: hera. Zaczął palić codziennie, dwa, cztery, sześć razy dziennie...

Kochanka heroina

- Pracowałem już nie po to, by realizować ambicje, ale żeby zarobić na browna. Lecz nadal nie myślałem o sobie: "narkoman". Heroina pozwalała mi funkcjonować. Niczego nie zawalałem. Było super! Pod jednym warunkiem: musiałem mieć ją zawsze przy sobie.
Każdego dnia postanawiał: "kończę z ćpaniem". I odkładał to na jutro. Zarabiał po 5 tys. zł i brakowało mu do pierwszego. Pożyczał od mamy. Rzuciła go dziewczyna - nie przejął się. Przestał się ukrywać z paleniem przed znajomymi.
- "Spoko, luzik" - mówiłem, jak zaczynali się mądrzyć. "Rzucę jak zechcę!".
Kiedy wreszcie spróbował, dostał gorączki, zaczęły się bóle. Poszedł na terapię. I palił. Oszukiwał się. Jak z tym nie skończysz - umrzesz - powiedział mu kiedyś znajomy, zaleczony narkoman.
- Walnęło mnie to - mówi Jarek. Zwolnił się z pracy. Wrócił do swojego miasteczka. Zapalił ostatni raz. Spał dwa dni.
- Zacząłem rzygać i srać. Przyszły bóle, nie do wytrzymania. Myślałem, że pękną mi mięśnie i kości. Dreszcze, zimne poty. Brałem najsilniejsze środki przeciwbólowe, jak chorzy na raka. Totalna depresja. Myślałem, że umrę. Czwartego dnia wszystko minęło.
Po dwóch miesiącach wrócił do Warszawy. Ale już nie do telewizji. Bał się, że nie wystarczy mu sił. Że jak spotka kolegów, którzy palą, wróci do nałogu. Zmienił mieszkanie, środowisko.
- Dragi to syf. To nieprawda, że jak bierzesz od czasu do czasu jest OK. Ja po pierwszym paleniu uzależniłem się psychicznie. A życie jest za trudne, żeby i to sobie dokładać.

Gdy zaczyna się od skręta,

kończy się na... - ostrzega Adam Nyk, terapeuta z Monaru.
- Można brać "rekreacyjnie", jak nazywają to bohaterowie mojego reportażu, i nie uzależnić się?
- Pewnie można. Tylko skąd człowiek może wiedzieć, czy jego predyspozycje psychofizyczne pozwolą mu na to? To bardzo płynna granica. Nie zapala się czerwone światełko: "Uwaga! Po tym razie będziesz narkomanem!".
Nikt nie zaczyna od regularnego brania, ale najczęściej od skręta. Nie można określić, po ilu razach człowiek staje się narkomanem. Niektórzy - już na początku, inni - po miesiącach.
- Niektórych podobno narkomania się nie ima...
- Znam takich, którzy brali sporadycznie latami. Więc teoretycznie - udawało im się. Do czasu. Jednemu z takich "imprezowych" życie dowaliło, zostawiła go żona. I stał się narkomanem w miesiąc. Podobnie było z innymi.
Narkotyki osłabiają układ nerwowy. Taki człowiek nie ma siły stanąć twarzą w twarz z problemem, więc bierze więcej. Nie znam ludzi, którzy biorą "od czasu do czasu" i nie ma to wpływu na ich życie. To niemożliwe! Co z tego, że nie są uzależnieni fizycznie?
- Ci "weekendowi bracze" są uzależnieni psychicznie?
- Jeśli ktoś chodzi na imprezy po to, żeby zapalić, wciągnąć albo wziąć pigułę - to jest uzależniony. Nie odczuwa fizycznego głodu, ale myśli o narkotykach. Zresztą, z fizycznym uzależnieniem można uporać się w kilka tygodni (detoks), ale co z tego? Chęć brania nie mija. Dlatego ludzie wracają do nałogu. Z psychicznego uzależnienia długo się wychodzi. To ciężka terapeutyczna praca. Trzeba dać sobie radę z własnymi problemami, żeby znów tak głupio od nich nie uciekać.
- A są bezpieczne narkotyki?
- Nie ma. I nie chodzi tylko o to, jakie narkotyków się zażywa, ale jak często. Z człowiekiem, który codziennie pali "niegroźną" marihuanę, nie można się dogadać. Ma psychozy i lęki, trafia wreszcie na oddział psychiatryczny. Ale człowiek, który bierze, nie wie, że ma problem. To bliscy narkomanów widzą, że coś jest nie tak. Bo, np. odpowiedzialny mąż i ojciec, szef firmy staje się nagle nerwowy, ma problemy z koncentracją, ciągle brakuje mu pieniędzy, spóźnia się. Jest nie do życia.
- "Weekendowi" twierdzą, że kokaina to "dobry", niegroźny narkotyk i dlatego jest taka droga.
- Nie ma dobrych narkotyków. Po kokainie ludzie mają problemy psychiczne - po takiej ingerencji chemii nie ma cudów. Nawet jeśli się korzysta z kokainy "imprezowo", szybko uzależniasz się psychicznie. Kokaina rozwala układ nerwowy. I to, co miało ci pomóc "wyluzować się", zapomnieć, staje się obciążeniem. To proces rozłożony w czasie.
- Praktycznie nie ma imprezy młodzieżowej bez narkotyków. Młodzi alkohol zastąpili narkotykami.
- Tak. Dlatego wprowadziliśmy specjalny program adresowany do clubbingowców. Partyworkerzy pojawiają się w klubach i rozmawiają z ludźmi, po których widać, że coś wzięli. Niektórzy z nich trafiają do przychodni.
- Lepiej napić się wódki zamiast wypalić jointa?
- Najlepiej nie pić, nie palić, nie używać narkotyków. Najfajniej jest żyć tak, żeby nie musieć korzystać z używek. Ani wtedy, kiedy jest miło, ani wtedy, kiedy się chce o czymś zapomnieć.

NARKOTYKI ROZWALAJĄ ŻYCIE

- mówi Maks Cegielski - były narkoman, dziennikarz, autor książki "Masala".
- Ludziom, wydaje się, że biorąc narkotyki są bardziej alternatywni, że są kimś innym. A tych "innych" są tłumy. W tej chwili narkotyki są wszędzie, nawet wśród dresiarzy. Niektórym wydaje się, że biorąc mają coś wspólnego ze sztuką. A przecież narkotyki nie zrobią z nikogo artysty! Mitem narkomańskim jest to, że jak się weźmie LSD, czyli kwas, to się zobaczy nieprawdopodobne rzeczy. Nieprawda. Zobaczy się to, co ma się w sobie.
Narkotyki rozwalają życie. Można wpaść w totalne doły. Ale granica jest indywidualna. Znam ludzi, którzy powiedzieli: stop. Znam takich, którzy zeszli na dno. Wszystko zależy od tego, co się ma w głowie. Jeśli ktoś po narkotykowym weekendzie wali 5 piw zamiast iść na siłownię i wypocić, to znaczy, że granica została przekroczona. Jeśli ktoś bierze od czasu do czasu, nie zawala pracy czy szkoły, to też nie dowód, że nie ma problemu. A jeśli ktoś mówi: biorę, bo wszyscy biorą, to zwyczajnie się usprawiedliwia. Jest narkomanem.

ZABIJAJĄ CZŁOWIECZEŃSTWO

- twierdzi Tomasz Piątek, były narkoman, dziennikarz, autor książki o uzależnieniu - "Heroina".
Kiedy miałem naście lat, przeczytałem "My dzieci z Dworca ZOO". Straszyli tam uzależnieniem. Pomyślałem wtedy, że narkomani mają ciekawe życie. Jak dorosnę, zostanę narkomanem. Dlatego nie wierzę, że straszenie fizjologią coś daje. Gdyby mi ktoś jednak powiedział: jak zapalisz browna to będzie ci tak dobrze, że już nigdy nie będziesz mógł wrócić do rzeczywistości, nic nie da ci już tej radości, nawet seks - może nigdy bym tego nie zrobił.
Bo wszystko, w czym normalny człowiek odnajduje radość życia, jest przy narkotykach niczym. Ale poprzez narkotyki człowiek doprowadza się do stanu, że nic już nie musi. Ani kochać, ani pracować, ani wierzyć, ani walczyć. Traci wszystko to, co pozwala mu być człowiekiem. Staje się amebą.