To historia stara jak świat. Opowieść o biednym chłopcu z prowincji, który wkraczając na ponurą ścieżkę zbrodni, postanowił zdobyć gigantyczną fortunę okupioną morzem ludzkiego nieszczęścia.
Słowo „gigantyczna" nie jest zresztą adekwatne do opisu ogromu bogactwa, jakie zdobył i zaprzepaścił ten człowiek. Pablo Emilio Escobar Gaviria, uroczy nastolatek z niewielkiego miasta Rionegro w kolumbijskim departamencie Antioquia, rozpoczynał swoją karierę przestępczą jako złodziej nagrobków. Jego matka, Hermilda Gaviria, nauczycielka z lokalnej szkoły podstawowej, była głęboko przekonana, że jej trzeciego i najukochańszego syna Opatrzność przeznaczyła do rzeczy wielkich.
O Pablu Escobarze krążyły różne plotki i legendy. Niektórzy jego znajomi twierdzili, że studiował na Universidad Autónoma Latinoamericana w Medellin, inni uważali, że handlował tam jedynie fałszywymi dyplomami tej uczelni. Pewne jest, że od wczesnej młodości wykazywał niezwykły „talent" przestępczy. W tym początkowym okresie jego kryminalnej „kariery" wspomagał go niejaki Oscar Benel Aguirre, lokalny opryszek z Medellin, z którym Escobar sprzedawał przemycane papierosy, fałszywe kupony na loterię i kradzione samochody.
Na początku lat 70. Escobar rozpoczął pracę dla przemytnika narkotyków Alvato Prieto. Dzięki znakomitej organizacji kontrabandy, doskonałej znajomości środowiska przestępczego i wyjątkowej bezwzględności Escobar stworzył jedyną w swoim rodzaju sieć nielegalnej dystrybucji kokainy z Kolumbii do Stanów Zjednoczonych. Od 1975 r. osobiście nadzorował przemyt kokainy z Kolumbii do Panamy. Wkrótce jego flota powietrzna liczyła 15 samolotów transportowych, w tym kilka odrzutowców typu Learjet oraz sześć helikopterów. Escobarowi udało się także zrekrutować kilku amerykańskich pilotów i handlarzy, którzy przylatywali własnymi samolotami do jego fabryk kokainy rozrzuconych po kolumbijskich lasach i bez większych problemów wracali z setkami kilogramów tego towaru na Florydę. W latach 70. handel kokainą zamienił niegdyś niewielkie miasto Miami w jedną z najbogatszych metropolii świata. Kokaina była na Florydzie tak powszechna, że niemal każdy banknot zawierał jej śladowe ilości.
Fortuna Escobara rosła w postępie geometrycznym. Każdego dnia zarabiał około miliona dolarów. Na początku lat 80. magazyn „Forbes" oszacował jego majątek na ok. 2 mld dolarów. W rzeczywistości mógł być znacznie większy. Tylko część utargów trafiała na konta Escobara w panamskich bankach, gdzie o ich bezpieczeństwo, podobnie jak o niezmąconą dystrybucję kokainy do USA, dbał przekupiony panamski dyktator generał Manuel Noriega. Ogromne ilości gotówki trafiały głównie do magazynów i niezliczonej ilości skrytek, gdzie dosłownie zżerały je szczury lub pleśń.
Korupcja, którą stworzył w Kolumbii Escobar, nie miała sobie równych. Opierając się na własnej dewizie „plato o plomo" (srebro lub ołów, co należy rozumieć jako wybór między łapówką a śmiercią od kuli), podporządkował sobie cały lokalny aparat sprawiedliwości. Władza tak bardzo imponowała Escobarowi, że postanowił nawet zostać posłem do kolumbijskiego Kongresu. Jego karierę polityczną przerwał konflikt z ministrem sprawiedliwości, który doprowadził do odebrania mandatu narkotykowemu baronowi. Szef kartelu z Medellin brutalnie zemścił się na całym establishmencie kolumbijskim. Z jego rozkazu zginęło aż trzech kandydatów na prezydenta, liczni urzędnicy, sędziowie Sądu Najwyższego, policjanci i prokuratorzy.
Wojna kartelu z Medellin z konkurencyjnym kartelem z Cali zamieniła ostatecznie Kolumbię w krainę całkowitego bezprawia. Tego szaleństwa nie zakończył nawet dobrowolny pobyt Escobara w luksusowym więzieniu, które zresztą sam wybudował i nazwał La Catedral. Reszta historii tego człowieka jest znana. Szturm na La Catedral i ucieczka Escobara rozpoczęła okres wojny gangów, której wymownym epilogiem było zniszczenie niemal całej armii jego oprychów. Teraz drapieżnik stał się ofiarą, na którą polował cały kraj. Pościg za największym gangsterem w historii zakończył się 2 grudnia 1993 r. Pablo Escobar zginął na dachu domu, który przez ostatnie kilka tygodni życia był jego kryjówką w Medellin.
