Choroba afektywna dwubiegunowa może być jedną z najstarszych chorób na świecie, a zapisy o niej sięgają tysięcy lat
. Ale dziś lekarze mają do czynienia z większym wyzwaniem jeśli chodzi o leczenie tej choroby. Wyzwaniem jest nadużywanie leków, a problem ten dotyka ponad 50% wszystkich pacjentów z chorobą afektywną dwubiegunową.
Co ciekawe, konopie wydają się być lekiem, który pacjenci z chorobą dwubiegunową wybierają sami, co doprowadziło do wielu pytań na temat ich roli w leczeniu tej choroby.
Co to jest choroba dwubiegunowa?
Zaburzenia dwubiegunowe (znane również jako choroba afektywna dwubiegunowa) powoduje dramatyczne zmiany nastroju u pacjentów – na przemian stan depresji i manii. Mania może wahać się od umiarkowanego poziomu energii i ekscytacji, aż do symptomów psychozy, takich jak urojenia.
Eksperci twierdzą, że około 4% populacji mieści się w ramach kryteriów choroby dwubiegunowej w pewnym momencie ich życia. Chociaż istnieje wiele dostępnych metod leczenia, to przyczyna powstania choroby nie została jeszcze odkryta.
Pierwszą linią leczenia jest lit, który redukuje efekt manii, ale inne leki stabilizujące nastój i środki przeciwpsychotyczne również są powszechnie stosowane.
Z drugiej strony, obecne terapie farmakologiczne powodują wiele niepożądanych skutków ubocznych, które czasem mogą przewyższyć korzyści wynikające z samych leków. W rezultacie, niektórzy pacjenci zaczynają używać medycznej marihuany – rzadko zalecanej metody leczenia, która stopniowo staje się coraz bardziej zauważalna.
Jak medyczna marihuana może pomóc?
Marihuana działa na układ endokannabinoidowy, który reguluje homeostazę organizmu. Układ endokannabinoidowy posiada każdy człowiek. Co ciekawe, badania wskazują, że niektóre kannabinoidy znajdujące się w marihuanie (THC i CBD) mogą mieć znaczące właściwości stabilizujące nastrój, co może korzystnie wpływać na pacjentów z chorobą dwubiegunową.
Badania wykazały, że THC w pewnych warunkach może mieć działanie przeciwlękowe, nasenne i antydepresyjne, co powoduje poprawę nastroju i ogólne dobre samopoczucie zarówno u osób zdrowych, jak i pacjentów cierpiących na bóle stwardnienie rozsiane czy raka. CBD wydaje się przeciwdziałać psychoaktywnym efektom powodowanym przez duże dawki THC i może również posiadać właściwości przeciwlękowe, nasenne i przeciwdrgawkowe.
Naukowcy zidentyfikowali również związek między używaniem marihuany, a poprawą funkcji poznawczych u osób chorych na schizofrenię – to stwierdzenie mogłoby wyjaśnić poprawę stanu zdrowia u osób cierpiących na chorobę afektywną dwubiegunową.
Co mówią badania?
Wiele ostatnich badań, które zostały przeprowadzone w celu określenia wpływu marihuany na pacjentów z chorobą afektywną dwubiegunową, dostarczyło wielu pozytywnych wniosków.
W 2010 roku naukowcy z Uniwersytetu w Oslo opublikowali wyniki badań przeprowadzonych na 133 pacjentach z chorobą dwubiegunową. Odkryli oni, że pacjenci, którzy używali marihuany regularnie, faktycznie wykonywali lepiej testy na płynność słowną i uczenie się, niż osoby, które jej nie używały, choć poprawa w nauce nie była statystycznie znacząca.
W innym badaniu opublikowanym w 2012 roku przez naukowców z Zucker Hillside Hospital w Nowym Jorku wykazano, że regularne stosowanie marihuany było związane z wyższym poziomem uwagi, szybkości przetwarzania i pamięci wśród 200 pacjentów bipolarnych, których naukowcy obserwowali na przestrzeni 9 lat.
Z drugiej strony, podczas gdy wyniki te sugerują, że używanie marihuany może poprawić funkcje poznawcze w przypadkach choroby afektywnej dwubiegunowej, badania opublikowane w 2009 roku wykazały, że pacjenci dwubiegunowi, którzy używali marihuany, rzadziej przestrzegali ustalonego leczenia, jak również mieli wyższy poziom nasilenia choroby, manii i psychozy, chociaż dane były zbierane tylko w okresie 12 miesięcy.
Co ciekawe, badania wykazały również, że podczas gdy użytkownicy konopi rzadziej byli w związkach i byli ogólnie mniej zadowoleni z życia, byli jeszcze bardziej zaangażowani w działalność społeczną, niż pacjenci, którzy nie używali marihuany. Ponadto, w badaniu nie zidentyfikowano żadnych istotnych różnic pomiędzy używaniem konopi i samodzielnym życiem lub problemami w pracy.
Dowody anegdotyczne
Pomimo ogólnego braku badań klinicznych na temat używania marihuany i leczenia choroby bipolarnej, opisy przypadków dostarczają mnóstwo dowodów, które wydają się potwierdzać skuteczność medycznej marihuany.
Badania opublikowane w 1998 roku przez profesorów z Harvardu (Dr Lester Grinspoon i James B. Bakalar) udokumentowały 5 przypadków, w których pacjenci uzyskali znaczącą ulgę od objawów związanych z chorobą dwubiegunową, dzięki używaniu marihuany.
Jedna z pacjentek, 47-letnia kobieta stwierdziła, że marihuana była bardziej skuteczna w kontrolowaniu jej epizodów maniakalnych, niż inne leki.
„Kilka zaciągnięć się dymem i mogę być spokojna… ten lek wydaje się nieszkodliwy w porównaniu z innymi lekami, które próbowałam, w tym środki nasenne i lit.”
W kolejnym przypadku, mąż kobiety cierpiącej na chorobę dwubiegunową powiedział, że konopie na kilka sposobów pomagają żonie w radzeniu sobie z chorobą.
„Moja żona funkcjonuje znacznie lepiej, kiedy używa marihuany. Kiedy ma epizody hipomaniakalne, rozluźnia ją, pomaga jej spać i spowalnia jej prędkość mówienia. Kiedy ma depresję i najchętniej leżałaby cały dzień w łóżku, marihuana sprawia, że jest bardziej aktywna… Lit jest również skuteczny, ale nie zawsze pozwala jej kontrolować objawy choroby.”
Przypadki te były również cytowane obok innych opinii, w badaniu przeprowadzonym przez brytyjskich naukowców. Przegląd badań opublikowanych w 2005 roku przez Journal of Psychopharmacology, pokazał nam 5 przypadków, w których marihuana miała bezpośredni wpływ na przeciwdziałanie depresji. Naukowcy cytowali również 2 badania przeprowadzone w 2003 roku, które wykazały, że 15-27% pacjentów leczonych medyczną marihuaną w Kalifornii otrzymywali lek na różne zaburzenia nastroju, w tym depresja, choroba afektywna dwubiegunowa, PTSD i ADHD.
