To nie twarde

Bierzcie z nas przykład - mówią Holendrzy, którzy nie wykluczają legalizacji heroiny

- Wszystko jest dla ludzi - mówią Holendrzy. - Narkotyki to plaga, która atakuje wszędzie, ale nie wszyscy mają odwagę stawić jej czoło. My to uczyniliśmy - przekonują.

Stoimy przed miejskim biurem zdrowia w samym centrum Amsterdamu. Rozmawiamy z pielęgniarkami, które zajmują się prostytutkami. Nie ma jeszcze południa. Środkiem wąskiej uliczki maszerują dwie wysokie dziewczyny. Patrzą nieprzytomnie przed siebie. Mają brudne ubrania, rozmazany makijaż, rozpięte spodnie. Nie zwracają uwagi, że w każdej chwili może je potrącić jakiś samochód.
- Są uzależnione od narkotyków. Zarabiają na nie, pracując "na ulicy" - potwierdza nasze przypuszczenia Theresa van der Helm. Theresa jest pielęgniarką i na co dzień pracuje z prostytutkami. Opowiada, że "takie" dziewczyny znajdują się na szarym końcu prostytucyjnej hierachii. Są najtańsze, bo kontakt z nimi może dla ich klientów oznaczać nawet śmierć. To one roznoszą HIV.
Nasi gospodarze zapewniają, że takich obrazków w Amsterdamie więcej już nie zobaczymy. Narkomani bowiem niemal zniknęli z ulic.

Z mody wyszła heroina, która zbierała największe żniwo. Zdaniem psychologa pracującego z uzależnionymi na czarnym rynku królują dziś ecstasy i LSD. Prochy można kupić w dyskotekach i nocnych klubach, wszędzie tam, gdzie zbierają się młodzi ludzie. Tzw. ustawa opiumowa utrzymała co prawda karalność handlu tzw. twardymi narkotykami, ale przymyka oczy na "miękkie". Jaki jest powód tego podziału?

"Narkotyki miękkie (...) są to produkty z konopi indyjskich: marihuana i haszysz. Powodują one niewielkie zagrożenie dla zdrowia" - tłumaczy oficjalny dokument holenderskich władz.
Mieszkańcy Kraju Tulipanów uważają, że liberalne ustawodawstwo, które zezwala na posiadanie na własny użytek nawet niewielkiej ilości tzw. twardych narkotyków, przynosi już swoje efekty. Uzależnieni bowiem chętnie przychodzą po jednorazowe strzykawki, a to zmniejsza ryzyko zakażenia HIV.

- Chcemy iść dalej - mówi dr Ernest Buning z organizacji Q4Q, która prowadzi specjalny program dla niewielkiej grupy uzależnionych od heroiny. - Jeśli rezultaty będą dobre, może zalegalizujemy ten narkotyk. Ale tylko dla tej wąskiej grupy - dodaje pośpiesznie.

Jakich oczekuje reakcji? - Liczymy się z tym, że opinia międzynarodowa będzie przeciwko nam. Takie sygnały już do nas dochodziły - przyznaje dr Buning. Nasz rozmówca nie przeczy, że "narkotyczne" prawo zawiera elementy schizofrenii. Z jednej strony uznaje narkotyki za zło, ale z drugiej zezwala na ich używanie. Podobnie wygląda sprawa z "coffee shopami" - specjalnymi klubami, w których legalnie można kupić niewielkie ilości "miękkich" narkotyków.

- Jeśli zamkniemy te przybytki, dealerzy pojawią się na ulicach - przekonuje dr Buning. - Wówczas sytuacja będzie nie do opanowania.


Młodzi Polacy
Według policji jest u nas ponad 60 tys. osób uzależnionych od narkotyków (leczenie podejmuje ok. 5 tys.). Obniża się granica wieku sięgających po narkotyki. Z alkoholem lub narkotykami styka się ok. 40 proc. dzieci w szkołach podstawowych i 70 proc. uczniów szkół średnich. Najmłodszy zatrzymany za zażywanie narkotyków miał 10 lat. Co piąty z grupy polskich 13- i 15-latków przebadanych przez Światową Organizację Zdrowia używa co najmniej raz w życiu jednego ze środków psychoaktywnych. Najpopularniejsza jest ”miękka” marihuana - zażywało ją 10 proc. badanych. 1 proc. sięgnął po heroinę. Z danych policji wynika, że sprzedają narkotyki w szkołach już 13-, 14-letni uczniowie. 17 października 2000 r. prezydent Aleksander Kwaśniewski podpisał ustawę zakazującą posiadania nawet najmniejszej ilości narkotyków.