Kokainowy rekord w belgijskim mieście. Europa tonie w narkotykach

Rekordy w ilości przechwyconych narkotyków, 41 nowych nielegalnych substancji na rynku, na którym nadal króluje kokaina, a najwięcej jej stwierdzono w ściekach Antwerpii — to tylko niektóre wnioski z tegorocznego raportu Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA). Pada w nim wiele mówiące stwierdzenie: "Wszędzie, wszystko, wszyscy".

Nielegalne używki są wszędzie, na rynku można znaleźć prawie każdą substancję psychoaktywną i nikt nie może uciec przed ich rosnącą dostępnością i złymi skutkami. Raport jest "wyraźnym przypomnieniem, że problemy związane z narkotykami występują w całym naszym społeczeństwie" — stwierdził dyrektor EMCDDA Alexis Goosdeel w komunikacie opublikowanym wraz z najnowszym badaniem.

Chociaż służby przechwytują rekordowe ilości narkotyków, to substancje te stają się coraz silniejsze, a nowe syntetyczne środki niszczą europejskie społeczeństwa.

Rekordowe konfiskaty

Europejska komisarz do spraw wewnętrznych Ylva Johansson powiedziała, że jest "głęboko zaniepokojona faktem, że substancje spożywane obecnie w Europie mogą być jeszcze bardziej szkodliwe dla zdrowia niż w przeszłości".

Dla Europy walka z zażywaniem narkotyków i związaną z tym przestępczością staje się jeszcze trudniejsza.

Od starzejących się użytkowników opium po dziesiątki nowych narkotyków syntetycznych o nieznanej szkodliwości — oto sześć kluczowych wniosków z raportu EMCDDA. . Po pierwsze — ilości. Rekordowe transporty narkotyków konfiskowane są w całej Europie, a na rynku pojawia się wiele wcześniej niespotykanych substancji.

W 2021 r. ilości żywicy konopnej (816 ton) i marihuany (256 ton) skonfiskowane w UE osiągnęły najwyższy poziom od dekady.

Ilość heroiny przechwyconej przez kraje UE wzrosła w 2021 r. w porównaniu z rokiem poprzednim ponad dwukrotnie do 9,5 tony. Sama Turcja przechwyciła tymczasem rekordowe 22,2 tony.

W 2021 r. kraje UE przechwyciły rekordową ilość kokainy — ponad 300 ton — 96 ton w Belgii, 72 tony w Holandii i 49 ton w Hiszpanii.

Tymczasem nowo powstałe narkotyki trafiają na ulice w zawrotnym tempie, stwarzając nowe wyzwania dla zdrowia publicznego.

W 2022 r. w UE zgłoszono 41 nowych substancji psychoaktywnych, których wcześniej nie było na rynku — co zwiększyło łączną liczbę nieznanych wcześniej nielegalnych używek monitorowanych przez EMCDDA do 930.

Europejskie fabryki kokainy

Kokaina jest najczęściej używanym nielegalnym stymulantem w Europie, a w ubiegłym roku sięgnęło po nią około 3,7 mln dorosłych. Teraz produkcja białego proszku, wytwarzanego z liści koki, zyskuje na znaczeniu również w Europie.

Jak wynika z raportu, w 2021 r. zlikwidowano 34 laboratoria kokainy, w porównaniu z 23 w 2020 r. Niektóre z nich działały na dużą skalę.

Antwerpia pozostaje najważniejszym punktem wejścia dla kokainy z innych krajów, a wstępne dane za 2022 r. pokazują, że ilość skonfiskowanego w porcie białego proszku wzrosła do 110 ton z 91 ton w 2021 r. Testy ścieków w tym belgij

skim mieście również wykazały rekordowy poziom stosowania narkotyku. Grupy handlujące kokainą coraz częściej biorą jednak na cel mniejsze porty w UE i krajach z nią graniczących.

"To częściowo wyjaśnia fakt, że pomimo dużych konfiskat, czystość kokainy na poziomie detalicznym pozostaje wysoka według standardów historycznych, a jej cena jest stabilna" — czytamy w raporcie.

Syntetyczne kannabinoidy

Produkty takie jak "Spice" i "K2" mogą wyglądać jak suszone konopie indyjskie, ale w rzeczywistości są to inne rośliny lub zioła spryskane syntetycznymi kannabinoidami, opracowanymi tak, aby działały na tę samą część mózgu co konopie indyjskie, wywołując efekty psychoaktywne.

Narkotyki te stają się coraz bardziej powszechne w Europie, a co najmniej 13 krajów europejskich, głównie Niemcy i Szwecja, zgłosiło wzrost liczby zgłoszeń dotyczących takich środków.

Użytkownicy mogą myśleć, że otrzymują konopie indyjskie, jednak w raporcie stwierdzono, iż syntetyczne kannabinoidy są bardzo silnymi substancjami, a sfałszowana marihuana niesie ze sobą ryzyko zatrucia.

W raporcie ostrzega się, że może to być tylko wierzchołek góry lodowej, ponieważ prawdopodobne jest, że substancje te są szerzej dostępne, jednak pozostają zazwyczaj niewykryte.

Rozprzestrzenianie się psychodelików terapeutycznych

Pierwszy legalny lek na bazie "magicznych grzybów" prawdopodobnie pojawi się dopiero za kilka lat, jednak szum wokół terapeutycznych możliwości psilocybiny, a także innych leków psychodelicznych w rozwoju klinicznym w zakresie zdrowia psychicznego już teraz wywołuje efekt uboczny.

"Są dowody na istnienie nieuregulowanych programów prowadzonych zarówno w Unii Europejskiej, jak i poza nią, w których stosowanie substancji psychodelicznych jest częścią programów wellness, terapeutycznych lub duchowych" — czytamy w raporcie.

Według autorów szum medialny wokół psychodelików "może zachęcać do częstszego eksperymentowania z tymi substancjami bez wsparcia medycznego, potencjalnie narażając niektóre wrażliwe osoby na ryzyko poniesienia negatywnych konsekwencji".

Starzejący się użytkownicy heroiny

Epidemia heroiny w latach 70. i 80. może wyjaśniać, dlaczego europejscy użytkownicy tego narkotyku to starzejąca się grupa. Jak wynika z raportu, ponad 60 proc. osób leczonych z uzależnienia od opioidów jest obecnie w wieku 40 lat lub starszych, podczas gdy mniej niż 10 proc. ma poniżej 30 lat.

Oznacza to, że opieka zdrowotna musi zaspokajać bardziej złożony zestaw potrzeb w grupie społecznej, która staje się coraz bardziej podatna na wpływ szkodliwych substancji.

Sektor medyczny musi bowiem wziąć pod uwagę starzenie się zażywających narkotyki, a także problemy związane z ich zdrowiem psychicznym, izolacją społeczną, zatrudnieniem i potrzebami mieszkaniowymi.

EMCDDA nalega, aby kraje rozwijały skuteczne partnerstwa wielu agencji z ogólnymi usługami wsparcia zdrowotnego i społecznego dla tych osób.

Wpływ zakazu uprawy maku

Coraz częściej podnoszone są ponadto obawy związane z potencjalnym wpływem zakazu uprawy maku, który Talibowie ogłosili w kwietniu ubiegłego roku.

Afganistan od dawna jest głównym producentem opium na świecie, a w miarę, gdy dostawy z tego kraju są wstrzymywane, dilerzy prawdopodobnie zwracają się ku innym, często bardziej niebezpiecznym źródłom.

W Stanach Zjednoczonych heroina została w dużej mierze wyparta przez nielegalnie produkowany fentanyl — syntetyczny i znacznie silniejszy opioid. Ryzyko przedawkowania w przypadku tej substancji jest znacznie wyższe.

"Chociaż jest zbyt wcześnie, aby stwierdzić, jak zakaz wpłynie na europejski rynek heroiny, istnieją obawy, że jakikolwiek spadek dostępności narkotyku może wiązać się ze wzrostem podaży i popytu na syntetyczne opioidy" — czytamy w raporcie.