|
32
____
Tianeptyna1
|
||
|
S. Sidorowicz
|
||
|
Tianeptyna (Coaxil) jest
stosunkowo nowym lekiem przeciwdepresyjnym,
wyprodukowanym przez francuską firmę Servier. Wyniki
pierwszych badań klinicznych opublikowano w 1981 r., a
kontrolowane, wieloośrodkowe badania kliniczne
przeprowadzono w latach 1988-1991. Przedrejestracyjne
badania tianeptyny w Polsce rozpoczęto w 1993 r. Obecnie
prowadzone są porejestracyjne wieloośrodkowe badania tego
leku. Ze względu na swoje bezpieczeństwo i prostotę
dawkowania lek zyskuje coraz większą popularność.
BUDOWA
CHEMICZNA
Tianeptyna -- S,S-ditlenek kwasu
7-[(3-chloro-6,l
l-dihydro-6-metylodibenzo[c,f][l,2]-tiaze-pin-1
l-ylo)-aminol-heptanowego -jest lekiem
trójpierścieniowym, pochodną dibenzotiadiazepiny, o
następującym wzorze chemicznym:
|
||
|
||
|
Jest to pierwszy lek o takiej
budowie chemicznej, który został zastosowany w leczeniu
depresji. Od klasycznych trójpierścieniowych leków
przeciwdepresyjnych (TLPD, np. imipraminy) różni się
benzotiazepinowym pierścieniem środkowym z atomem azotu i
siarki oraz dłuższym łańcuchem bocznym, zakończonym grupą
kwasową.
FARMAKODYNAMIKA
W przeciwieństwie do TLPD i
selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny
(SSRI) tianeptyna zwiększa doneuronalny wychwyt zwrotny
serotoniny przez neurony, nie wpływa natomiast
bezpośrednio na dopaminę, noradrenalinę i
monoaminooksydazę ani na receptory serotoninergiczne,
noradrenergiczne, dopaminergiczne i cholinergiczne. W ten
sposób zmniejsza się ilość serotoniny uwalnianej do
synapsy. Podczas długotrwałego podawania nie wywołuje
regulacji w dół" receptorów beta-adrenergicznych i
serotoninergicznych 5-HT2. Hamuje uwalnianie serotoniny z
neuronów hipokampa wywołane solami potasu. Wzmaga
aktywność bioelektryczną (firing) neuronów
piramidowych hipokampa. Znosi hamujący wpływ kwasu
gamma-aminomasłowego (GABA) i serotoniny na neurony
hipokampa. Osłabia aktywność neuronów obszaru przegrody,
zmniejszając zarazem hamujący wpływ serotoniny na te
neurony.
|
||
|
* Rozdział napisany specjalnie do
wydania polskiego
|
||
|
190 Farmakoterapia w zaburzeniach
psychicznych
Przeciwdepresyjne właściwości
leku wykazano na modelu zwierzęcym depresji. U szczurów
tianeptyna działa także przeciwlękowo oraz eliminuje
zaburzenia emocjonalne po odstawieniu etanolu i
benzodiazepiny. W warunkach stresu tianeptyna tłumi
pobudzenie osi podwzgórzowo--przysadkowo-nadnerczowej,
zmniejsza związane ze stresem zaburzenia zachowania
zwierząt oraz zapobiega zmianom mózgowym wywołanym
stresem lub kortykosteronem. Stwierdzono, że tianeptyna
przyśpiesza powrót do prawidłowej czynności komórek
piramidowych hipokampa, odgrywających ważną rolę w
kontroli emocji.
U zdrowych wolontariuszy
tianeptyna nie wpływała wyraźniej na stan czuwania,
sprawność pamięci oraz sen. Po jednorazowej dawce
obserwowano krótkotrwały okres pobudzenia, po którym
następowało uspokojenie; zostało to potwierdzone
mapowaniem EEG mózgu. W przeciwieństwie do większości
leków przeciwdepresyjnych tianeptyna nie hamuje fazy REM
snu.
FARMAKOKINETYKA
Po pojedynczej dawce 12,5 mg lek
osiąga maksymalne stężenie w surowicy krwi (0,3 mg/l)
mniej więcej po 1 h. Biodostępność wynosi 99%. Lek nie
podlega efektowi pierwszego przejścia przez wątrobę.
Szybko wchłania się z przewodu pokarmowego. Pokarm w
żołądku wprawdzie zwalnia szybkość, ale nie zmniejsza
stopnia wchłaniania leku. Okres eliminacji połowy
przyjętej dawki tianeptyny (okres półtrwania) jest krótki
wynosi od 2 do 6 h. Oznacza to, że lek musi być
podawany 3 razy na dobę. Większość leku jest
metabolizowana w wątrobie, podlega beta-oksydacji i
N-demetylacji. Produkty metabolizmu są wydalane przez
nerki; w postaci nie zmienionej wydala się z moczem tylko
3% leku. U osób w podeszłym wieku farmakokinetyka
tianeptyny nie podlega większym zmianom.
WSKAZANIA,
SKUTECZNOŚĆ
Lek jest skuteczny w leczeniu
depresji w zaburzeniu dwubiegunowym i
jednobiegunowym
0 łagodnym lub umiarkowanym
nasileniu (również z towarzyszącym silnym lękiem) oraz w
zapobieganiu jej nawrotom. Można podawać go w depresji z
objawami psychotycznymi. W tych stanach tianeptyna jest
równie skuteczna jak TLPD; poprawę obserwuje się mniej
więcej u 70% leczonych. Wykazano, że skuteczność
działania przeciwdepresyjnego 25-50 mg tianeptyny
odpowiada 50-100 mg amitryptyliny, 100-200 mg imipraminy
lub 20 mg fluoksetyny na dobę. Z dobrym skutkiem stosuje
się ją w dystymii, jakkolwiek w tym przewlekłym
zaburzeniu depresyjnym konieczne jest długotrwałe
leczenie, trwające co najmniej 1 rok. Tianeptyna jest
stosowana w leczeniu stanów depresyjnych i lękowych
towarzyszących zespołom odstawienia alkoholu lub
benzodiazepin. Według niektórych autorów tianeptyna
zapobiega nawrotom ciągów opilczych w uzależnieniu od
alkoholu. Stosowana długotrwale (przez 16,5 miesięcy)
zapobiega nawrotom depresji, i to zarówno w obrębie danej
fazy (pierwszych 6 miesięcy leczenia), jak
1 nawrotom nowych epizodów (po
upływie 6 miesięcy leczenia). Tianeptyna działa
korzystnie w depresji towarzyszącej wielu chorobom
somatycznym u osób w podeszłym wieku (np. niewydolności
krążenia, nadciśnieniu tętniczemu, udarowi mózgu,
niewydolności nerek, uszkodzeniu wątroby), nie
pogarszając przy tym ich stanu fizycznego. Lek bywa
stosowany w terapii zaburzeń adaptacyjnych z objawami
depresji i lęku (reakcje psychopochodne depresyjne,
lękowe i o obrazie mieszanym). Pod względem profilu
działania tianeptyna zajmuje miejsce pośrednie między
lekami przeciwdepresyjnymi wzmagającymi napęd
psychoruchowy (np. imipraminą) a działającymi
uspokajająco i przeciwlękowo (np. amitryptyliną).
DZIAŁANIA
NIEPOŻĄDANE
Tianeptyna jest dobrze tolerowana
przez organizm. Podawano krótko (do 3 miesięcy) lub długo
(do 1 roku) wywołuje niewiele, przeważnie łagodnych
objawów niepożądanych. Wśród 1858 pacjentów leczonych
tianeptyna z powodu depresji odnotowano: suchość błony
śluzowej jamy ustnej (12%), zaparcie stolca (4%),
wrażenie gorzkiego smaku (4%), przykrą treść marzeń
sennych
|
||
|
Tianeptyna 191
(4%), senność (4%), przyrost masy
ciała (3%), pobudzenie, niepokój (3%), nudności (3%). Nie
stwierdzono istotnych zmian w pracy serca, w układzie
przewodzącym serca, ciśnienia tętniczego krwi. Z powodu
przykrych dolegliwości (takich jak: nudności, bezsenność,
drażliwość, lęk, bóle głowy, bóle brzucha, suchość ust,
świąd skóry i inne objawy alergiczne, bicie serca,
zaparcie stolca) przyjmowanie leku przerwało nie więcej
niż 5% osób leczonych.
Działanie cholinolityczne
tianeptyny i jej wpływ na układ sercowo-naczyniowy są
dużo łagodniejsze niż TLPD; dowodzą tego badania
porównawcze z amitryptyliną i imipraminą. Natomiast w
przebiegu leczenia tianeptyna częściej niż po
amitryptylinie stwierdzano bezsenność i koszmary senne.
Tianeptyna nie wywołuje wyraźniej szych zmian zapisu
elektrokardiograficznego. Ze względu
na małą liczbę działań niepożądanych jest chętnie
stosowana u osób w podeszłym wieku, w zaburzeniach
nastroju u osób chorych somatycznie oraz w uzależnieniu
od alkoholu często łączącym się z obniżoną tolerancją
wielu leków psychotropowych. U niektórych pacjentów może
wystąpić upośledzenie sprawności psychoruchowej i uwagi
oraz wydłużenie czasu reakcji. Kierowców i operatorów
maszyn należy ostrzec przed taką możliwością.
Podczas leczenia tianeptyna nie
stwierdza się istotnych zmian wyników badań
laboratoryjnych (takich jak: morfologia i biochemia krwi,
enzymy wątrobowe, badanie moczu i klirens nerkowy). Lek
ten nie wywołuje uzależnienia. Nie obserwowano
poważniejszych objawów po przedawkowaniu, np. w celach
samobójczych. W takich wypadkach najczęściej występowały
nudności i wymioty oraz senność.
PRZECIWWSKAZANIA,
INTERAKCJE
Przeciwwskazaniami są: ciąża,
okres karmienia, wiek poniżej 15 r.ż., uczulenie na lek.
Tianeptyny nie można stosować z nieselektywnymi
inhibitorami monoaminooksydazy (IMAO). Po leczeniu IMAO
należy zachować dwutygodniowy odstęp przed podaniem
tianeptyny. Natomiast po leczeniu tianeptyna wystarcza
24-godzinny odstęp przed wprowadzeniem IMAO. Kwas
salicylowy zmniejsza wiązanie tianeptyny z białkami
osocza. Z tego powodu podczas przyjmowania dużych dawek
kwasu salicylowego wskazane jest zmniejszenie dawki
tianeptyny.
DAWKOWANIE
Od początku podaje się 3 razy po
1 tabl. 12,5 mg. W niektórych przypadkach (np. w depresji
z objawami wytwórczymi) wskazane są większe dawki (np.
50-75 mg na dobę). U pacjentów w podeszłym wieku (powyżej
70 r.ż.) oraz w niewydolności nerek stosuje się mniejsze
dawki (25 mg na dobę). Poprawa stanu psychicznego
najczęściej pojawia się po 2-3 tygodniach leczenia,
jednak podawanie leku należy kontynuować przez 6 tygodni
do 3 miesięcy. Niekiedy jednak konieczne jest dłuższe
stosowanie leku, nawet przez rok. Tak długotrwałe
przyjmowanie tianeptyny po przeminięciu epizodu zaburzeń
zapobiega nawrotom depresji.
Tianeptyna jest oryginalnym
lekiem tymoleptycznym o dużej skuteczności działania w
różnych postaciach zaburzeń depresyjnych i o bardzo
dobrej tolerancji.
|
||
Komentarze
Jest swietnym lekiem ze wzgledu na braktycznie zupełny brak działan nieporzadanych. Przepisywano mi juz wenlafaksyne, mianseryne, dezypramine, fluoksetyne i własnie tianeptyne.
Tianeptyne zdecydowanie polecam ze wzgledu na prawie nieodczuwalne działanie tłumiace (sennosc) i przede wszystkim brak wystepowania po niej zaburzen ejakulacji.
Oczywiscie to moja subiektywna opinia jako ze wystepuja duze osobnicze roznice w reakcji na leki przeciwdepresyjne.
Ten lek wpływa na neurony
Ten lek wpływa na neurony piramidowe hipokampa, których dysfukncja może powodować schizofrenię.
Ja po tym leku słyszałem głosy. Ten lek należałoby lepiej zbadać albo w ogóle wycofać, żeby ludzie sobie krzywdy nie zrobili.
coaxil
Faktycznie ja po pierwszej dawce tego leku 1-0-1 też słyszalam glosy w mojej glowie i myslałam ,że ktoś mi radio w nocy właczył w pokoju. Nie wiem co o tym sądzić, czy to możliwe że już po pierwszej dawce. Nigdy wczesniej nie brałam psychotropów.
Tak. Lek jest świetny. Tylko mnie uzależnił natychmiast.Miałam takiego kopa po nim,że po 3 miesiącach zjadałam 30 tabl.dziennie.I życie uratowało mi odtrucie w szpitalu.Nie ma chemii,ktora jest bezpieczna.
Co za głupoty wypisujesz! nie
Co za głupoty wypisujesz! nie strasz ludzi,którzy w przeciwieństwie do Ciebie będą potrafili rozsądniej dawkować leki, a przy tym osiągną poprawę. Takie osoby jak Ty powinny się leczyć w szpitalach psychiatrycznych pod opieką lekarzy. I nie wypisuj więcej proszę takiego bełkotu.
Dla mnie Tianeptyna jest
Coaxil biore od tygodnia i
Coaxil biore od tygodnia i jestem jak na razie srednio zadowolona - nie widze jeszcze pozytywnych skutków brania leku, ale zauwazam działania niepozadane tj.: niemile sny, zawroty glowy, sennosc. Moze te objawy przejda, ale ja zdecydowanie jestem za fluoksetyna, ktora bralam 5 lat temu - zadnych dzialam ubocznych, a dzialanie lecznicze REWELACYJNE
Prawdopodobnie cierpię na
Prawdopodobnie cierpię na maskowaną dystymię. Tianeptyną leczę się sam (jestem lekarzem) po 2 tygodniach przyjmowania przestałem obgryzać paznokcie, a żona zauważyła, że zniknęło mi z oczu przygnębienie. Odczuwam osłabienie libido, ale możliwe że z przemęczenia i choroby przeziębieniowej.
dystymia
[quote=Anonim]
Prawdopodobnie cierpię na maskowaną dystymię. Tianeptyną leczę się sam (jestem lekarzem) po 2 tygodniach przyjmowania przestałem obgryzać paznokcie, a żona zauważyła, że zniknęło mi z oczu przygnębienie. Odczuwam osłabienie libido, ale możliwe że z przemęczenia i choroby przeziębieniowej.
[/quote
i jak pomogło?napisz]
Tianeptyne (Coaxil) biore od
Tianeptyne (Coaxil) biore od miesiaca. Przez pierwszy tydzien bylem troche zaniepokojony nienaturalnym pobudzeniem i podniesieniem poziomu stresu. Te objawy w duzej czesci minely. Dosc szybko zauwazylem pozytywne dzialanie. Mam wieksza chec do dzialania nawet w obszarach ktore wywolywaly silny opor mojego mozgu. Zdecydowanie latwiej jest mi znosic objawy innej choroby, z ktora najprawdopodobnie musze sie pogodzic na stale. Lek dziala dosc delikatnie. Nie dziala przez uspokajanie a raczej przez zmiane aury na bardziej pozytywna i zwieksza chec do dzialania.
Negatywne: Spadek libido (niewielki), trudniej osiagnac ejakulacje (ogolnie lekko oslabiona sfera seksulana). Alkohol w polaczeniu dziala bardziej usypiajaco.