Opinia ENCOD w sprawie propozycji nowej ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.
Warszawa, 04.02.2005 Szanowni Państwo,
Europejska Koalicja dla Racjonalnych i Efektywnych Polityk Narkotykowych - ENCOD pragnie wyrazić swoją opinię na temat propozycji nowych praw narkotykowych w Polsce. Piszemy do Państwa jako obywatele europejscy zatroskani polityką antynarkotykową prowadzoną obecnie w naszych krajach, także w Polsce. Na całym świecie ludzie różnych wyznań, kultur, klas, mający rożne poglądy polityczne zaczynają dostrzegać niebezpieczeństwa związane z dotychczasowa, restrykcyjną polityką antynarkotykową. Naiwnie sądzono, że polityka prohibicji powstrzyma ludzi od przyjmowania nielegalnych narkotyków lecz wiemy już, także dzięki Polskim doświadczeniom, że najbardziej zagrożeni członkowie naszej społeczności - użytkownicy narkotyków wcale się nią nie przejmują. Od czasu zaostrzenia Polskiej ustawy i przyjęcia modelu zero tolerancji, liczba użytkowników wzrosła, wzrosła także dostępność narkotyków, a jedyne co spadło to ich ceny. Penalizacja posiadania, co można zaobserwować na podstawie oficjalnych danych, ani nie odstraszyła potencjalnych użytkowników narkotyków, a nie wpłynęła na wykrywalność przestępstw sprzedaży.
Nieprawdą jest także, iż poprzez zaostrzenie ustawy Policja otrzymała istotną pomoc w ścigania dilerów, jak pokazuję praktyka Policja znalazła sobie prosty sposób podbijania wykrywalności poprzez aresztowania zwykłych użytkowników narkotyków, których często jedyną winą jest to iż zamiast alkoholu lubią, dla relaksu, używać miej szkodliwej dla zdrowia konopi. Na marginesie pragniemy zaznaczyć, iż Policja ma możliwość walki z zorganizowaną przestępczością narkotykową, za pomocą np. zakupu kontrolowanego, instytucji świadka koronnego, czy po prostu obserwacji i dochodzenia policyjnego. Ludzie uzależnieni od narkotyków lub też przyjmujący je sporadycznie narażeni są na wielkie ryzyko podczas zdobywania ich. Często narkotyki spotykane na czarnym rynku zanieczyszczone są innymi groźnymi dla zdrowia substancjami chemicznymi, czasem heroiną, co prowadzi do poważnych szkód dla zdrowia, a czasem do śmierci. Dla nich o wiele lepsza byłaby możliwość legalnego zakupu tych środków w aptece, a w przypadku narkotyków, których szkodliwość jest porównywalna do szkodliwości alkoholu i tytoniu w licencjonowanych klubach.
Jak Państwo zapewne wiedzą, w różnych częściach Europy istnieją nadzorowane kliniki, które zaopatrują uzależnionych od heroiny właśnie w heroinę a także i inne opiaty za niewielką kwotę. Doświadczenie płynące z tych programów jest jednoznacznie pozytywne. Pragniemy także podkreślić, iż tak zwane narkotyki miękkie , w szczególności konopie, przez wiele krajów Europy i Kanadę, są ze względu na swoją niską szkodliwość traktowane łagodniej, niż pozostałe wysoce uzależniające narkotyki. W wielu krajach europejskich można posiadać narkotyki na własne potrzeby, ale konopie zazwyczaj traktowane są bardzo łagodnie i dopuszcza się posiadanie względnie dużych ich ilości (do 20g). Tak jest na przykład, u naszych zachodnich sąsiadów, a od maja zeszłego roku na wschodzie, w Rosji. Jednakże, jak na razie, jedynym Państwem, które nie zważając na Międzynarodowe Konwencje Narkotykowe ONZ dopuściło konopie do sprzedaży, jest Holandia, ale pojedyncze, działające pół oficjalnie i tolerowane przez władze coffeshopy, działają od kilku lat w Berlinie, czeskiej Pradze i niektórych miastach Szwajcarii. W tym roku, planowane jest przeprowadzenie ogólnonarodowego referendum w sprawie legalizacji konopi w ostatnim z tych krajów, a jak pokazują tamtejsze badania opinii publicznej legalizacja konopi wspiera większość Szwajcarów, wkrótce więc stanie się ona faktem. Kolejnym takim państwem stać się może bardzo szybko Belgia, w której Ministerstwo Sprawiedliwości kilka dni temu wydało dekret w tej sprawie oraz ogłosiło publicznie przygotowywanie wspólnie z Ministerstwem Zdrowia reformy polityki narkotykowej, która regulować ma handel miękkimi narkotykami . Obowiązujący w Belgi od 2 Lutego 2005 dekret wprowadza najniższą karę w postaci upomnienia za uprawę i posiadanie konopi na własne użytek, konopie nie będą konfiskowane jeśli ich ilość nie przekroczy 3 gramy.
Mamy nadzieję, iż przyglądają się Państwo podobnej debacie która toczy się teraz w wielu krajach europejskich, a także, iż zapoznaliście się Państwo z wolą Europejczyków, zawartą w rekomendacjach Parlamentu Europejskiego, względem przyszłej strategii narkotykowej i europejskich polityk narkotykowych. Zalecenia te, które stworzone były przy pełnym zaangażowaniu społeczeństwa obywatelskiego organizacji pozarządowych i instytucji Wspólnoty Europejskiej, stwierdzają, że w odniesieniu do żadnego z celów represyjnej strategii europejskiej nie osiągnięto pozytywnych wyników, w związku z tym zaleca się wyciągnięcie z tego politycznych i legislacyjnych konsekwencji. Parlament Europejski proponuje środki całkowicie odmienne od tych, które obecnie służą osiągnięciu ogólnych celów Strategii antynarkotykowej UE, dając pierwszeństwo ochronie życia i zdrowia osób zażywających nielegalne substancje, poprawiając ich byt i ochronę poprzez zrównoważone i zintegrowane podejście do problemu, gdyż zaproponowane środki są nieodpowiednie. Według Parlamentu Europejskiego należy zwiększyć nacisk na ograniczanie szkód, informację, prewencję, leczenie i dostrzeżenie potrzeby ochrony życia i zdrowia osób z problemami spowodowanymi zażywaniem nielegalnych substancji i zdefiniować środki mające na celu zapobieżenie ich marginalizacji, zamiast wdrażania strategii represyjnych, które często graniczą z łamaniem praw człowieka i często prowadziły do łamania tych praw. P
olska jest obecnie w momencie w którym może w oparciu o naukowe badania przedyskutować jakie praktyki są najbardziej przydatne. Aktualnie ciągle rośnie olbrzymia liczba dowodów, iż wpływ punitywnej prohibicji jest w rzeczywistości o wiele gorszy niż samo zażywanie narkotyków. Mamy nadzieję, iż Ministerstwo Zdrowia zapozna się i uwzględni w nowej ustawie naszą strategię zmiany obecnego prawa, wytyczne ENCOD dla efektywnych i racjonalnych polityk narkotykowych, zalecenia Parlamentu Europejskiego, oraz poprawki opracowane na spotkaniu organizacji społeczeństwa obywatelskiego w Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, które oparte są na najlepszych praktykach, oraz szeregu raportów dołączonych do niniejszego listu. Mamy nadzieje, że weźmiecie Państwo to wszystko pod rozwagę.
W imieniu Komitetu Sterującego ENCOD
Artur Radosz
Andria Efthimiou-Mordaunt MSc
Joep Oomen
Załączniki
*[Zalecenia Parlamentu Europejskiego|http://www2.europarl.eu.int/omk/sipade2?PUBREF=-//EP//TEXT+TA+P6-TA-2004...
*[Uzasadnienie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Parlamentu Europejskiego|http://hyperreal.info/kanaba/go.to/wiki/Uzasadnienie%20komisji%20LIBE]
*[Wytyczne ENCOD dla Efektywnych i Racjonalnych Polityk Narkotykowych|http://www.encod.org/encod_publication.pdf]
*[Strategia reformy polityki narkotykowej proponowana przez kanaba.info|http://hyperreal.info/kanaba/go.to/sec/399] *[Raport o szkodliwości konopi Światowej Organizacji Zdrowia - 1997|http://hyperreal.info/kanaba/go.to/sec/139]
*[Raport o konopiach dla Rządu Szwajcarii - 1999|http://212.87.224.211/cannabise.pdf]
*[Raport o konopiach dla Brytyjskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych-2002|http://ramindy.sghms.ac.uk/~ltg/cannabisACMD.pdf]
*[Raport o konopiach dla Parlamentu Nowej Zelandii - 2003|http://www.clerk.parliament.govt.nz/Content/SelectCommitteeReports/i6c.pdf]
*[Raport o polityce dotyczącej konopi - RAND Europe - 2004|http://212.87.224.211/rand-eu.pdf]
*[Po wojnie z narkotykami - opcje kontroli - Fundacja TRANSFORM, Wielka Brytania - 2004|http://www.tdpf.org.uk/Policy_General_AftertheWaronDrugsReport.htm]
