Pod wpływem pochodzących ze ścieków narkotyków larwy ostryg poruszają się powoli i są zestresowane — wskazują najnowsze badania naukowe, na które powołuje się Polska Agencja Prasowa.
Naukowcy z University of Massachusetts Lowell zwrócili uwagę na mało zbadaną lukę: ekotoksyczność narkotyków w wodach morskich i akwakulturze. Jak opisuje PAP, analizy ścieków od lat pokazują obecność substancji psychoaktywnych i ich metabolitów. Do tej pory częściej mówiono o zagrożeniach dla wód słodkich i zdrowia publicznego, tymczasem istotnie narażone są organizmy filtrowujące wodę, w tym małże i ostrygi.
Wysokie spożycie narkotyków, ciągłe ich wydalanie i trwałość przyczyniają się do obecności narkotyków w wodach powierzchniowych, narażając organizmy wodne na przewlekłe, niskie dawki – podkreślił Gustavo Salcedo, główny autor badania i doktorant w Francis College of Engineering na University of Massachusetts Lowell.
Odkrycie na A4. Kierowca miał skrytkę w szpuli z kablem
Zespół zbadał wpływ trzech często wykrywanych substancji: fentanylu, ketaminy i benzoiloekgoniny (metabolit kokainy) na larwy ostryżycy amerykańskiej (Crassostrea virginica). Trzydniowe larwy przez dwa tygodnie utrzymywano w słonej wodzie ze środowiskowymi stężeniami tych związków. Monitorowano przeżywalność oraz sposób pływania, a w krótszym, 12‑godzinnym teście sprawdzano zmiany ekspresji genów markerów stresu.
Po dwóch tygodniach przeżywalność spadła we wszystkich wariantach i dawkach. PAP podaje, że najgłębszy spadek dotyczył benzoiloekgoniny i wyniósł 62–76 proc. w porównaniu z normą. Jednocześnie badacze odnotowali wyraźne różnice w zachowaniach ruchowych, które mogą wpływać na sukces rozwojowy młodych organizmów w środowisku.
Ruch zwolnił, pływanie się zmieniło
Larwy eksponowane na ketaminę pływały znacznie wolniej; większość w ogóle się nie poruszała. Podobny efekt zaobserwowano przy benzoiloekgoninie. Z kolei fentanyl nie tyle spowalniał, co zmieniał wzorzec ruchu: trajektorie z prostych stawały się okrężne. W przypadku benzoiloekgoniny już po czterech godzinach ekspresja genu sod1 wzrosła siedmiokrotnie, co wskazuje na silną reakcję stresową. Naukowcy wskazują, że ekosystemy morskie wymagają pilnej oceny ryzyka związanego z nowymi zanieczyszczeniami.
Nasze odkrycia podkreślają potrzebę przeprowadzenia oceny ryzyka ekologicznego związanego z tymi nowymi zanieczyszczeniami w ekosystemach morskich – obszarze znacznie mniej zbadanym niż środowiska słodkowodne - powiedziała Sheree Pagsuyoin, profesor nadzwyczajna inżynierii lądowej na Uniwersytecie Massachusetts w Lowell.
W tle pozostaje praktyczny wymiar problemu. Organizmy filtrujące, takie jak małże, pełnią funkcję naturalnych strażników jakości wody; w Polsce skójki stosuje się jako system wczesnego ostrzegania w warszawskich wodociągach. Opisywane efekty u larw ostryg pokazują, że nawet niskie, przewlekłe dawki zanieczyszczeń mogą zaburzać ich rozwój i przetrwanie, co w dłuższej perspektywie może wpływać na akwakulturę i usługę ekologiczną, jaką świadczą.
