Ministerstwo Zdrowia opublikowało projekt nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Jednym z jego głównych założeń jest całkowity zakaz sprzedaży jednorazowych e-papierosów, zarówno tych z nikotyną, jak i bez niej.
Zakaz obejmie sprzedaż detaliczną i online
Zgodnie z zapisami projektu, niedozwolona ma być sprzedaż e-papierosów jednorazowych w sklepach stacjonarnych oraz na odległość, w tym w handlu transgranicznym.
"Przez wprowadzanie do obrotu rozumie się udostępnianie wyrobów, niezależnie od miejsca ich produkcji, konsumentom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, za opłatą lub nieodpłatnie, w tym w drodze sprzedaży na odległość; w przypadku transgranicznej sprzedaży na odległość za miejsce wprowadzenia do obrotu wyrobu uznaje się państwo członkowskie Unii Europejskiej, w którym znajduje się konsument" – wskazano w uzasadnieniu.
Zakaz będzie obejmował również urządzenia, które nie zawierają nikotyny, ponieważ – jak zaznacza resort – są one "wyraźnym zagrożeniem dla zdrowia publicznego, w szczególności młodego pokolenia i osób niepalących".
Wysokie kary za złamanie zakazu
Ministerstwo przewiduje surowe sankcje dla podmiotów naruszających nowe przepisy. Za wprowadzanie do obrotu zabronionych wyrobów grozić będzie kara do 200 tys. zł grzywny, kara ograniczenia wolności lub obie te kary łącznie – analogicznie do sankcji za sprzedaż nielegalnego tytoniu do stosowania doustnego.
Nowelizacja zakłada też obowiązek umożliwienia pobrania próbek e-papierosów i płynów nikotynowych przez Biuro do spraw Substancji Chemicznych. W przypadku odmowy, przewidziano kary administracyjne od 1 do 100 tys. zł, o których decydować będzie Prezes Biura.
W projekcie zaproponowano jasną definicję papierosa elektronicznego jednorazowego użytku jako: "wyrobu, który może być wykorzystywany do spożycia za pomocą ustnika pary zawierającej nikotynę albo niezawierającej nikotyny, lub wszystkie elementy tego wyrobu, i który nie jest przeznaczony do ponownego napełniania za pomocą pojemnika zapasowego lub zbiornika lub do wielokrotnego ładowania za pomocą kartridżów jednorazowych".
Nowe przepisy przewidują również upoważnienie prezesa Biura do spraw Substancji Chemicznych do zlecania badań składu płynów i emisji z papierosów elektronicznych. Badania te będą podstawą decyzji o czasowym wstrzymaniu wprowadzania produktów do obrotu, jeśli istnieje podejrzenie, że mogą "stanowić poważne zagrożenia dla zdrowia ludzkiego".
Nowe zasady także dla woreczków nikotynowych
Projekt odnosi się również do regulacji dotyczących woreczków nikotynowych. Zakazane ma być stosowanie w nich jakichkolwiek składników smakowych innych niż tytoniowe, a na opakowaniach ma się znaleźć pełny wykaz składników w porządku malejącym według masy. Opakowania nie będą mogły zawierać odniesień do smaku czy zapachu.
Ustawa – jeśli zostanie przyjęta – ma wejść w życie po upływie sześciu miesięcy od ogłoszenia. Produkty, których dotyczy, mogłyby być sprzedawane jeszcze przez maksymalnie pół roku po jej wejściu w życie, dając przedsiębiorcom czas na dostosowanie się do nowych przepisów. Projekt, skierowany do 21-dniowych konsultacji publicznych, ma przeciwdziałać rosnącej popularności tych produktów wśród młodzieży i osób niepalących.
Ministerstwo Zdrowia powołuje się na dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), zgodnie z którymi Polska ma najwyższy na świecie odsetek nieletnich, którzy kiedykolwiek używali e-papierosów. W grupie młodzieży w wieku 15–19 lat odsetek ten wzrósł z 16,8 proc. do 62,1 proc. – co stanowi jedną z głównych motywacji dla wprowadzenia zakazu.