Dziesięć komentarzy ENCOD do propozycji Planu Działań UE w zakresie narkotyków na lata 2005-2008
1. Car Narkotykowy (ang. Drug Czar) Komisja - proponuje wprowadzenie przed 2007 koordynatorów do spraw narkotyków w każdym kraju członkowskim, którzy byliby odpowiedzialni za koordynację polityki narkotykowej tych państw. Celem jest ustalenie spójności i skoordynowanie działań państw Unii Europejskiej. Jednak spodziewanym efektem tego będzie stworzenie kolejnego urzędu biurokratycznego, który będzie zajmował się tymi samymi problemami doświadczanymi obecnie: czy Państwo powinno oprzeć politykę względem narkotyków o kryteria zdrowotne, czy przymusu prawnego? Brak zgodności pomiędzy tymi kryteriami pozostaje główną przyczyną chaotycznej, niespójnej polityki.
2. Uczestnictwo społeczeństwa obywatelskiego. Komisja proponuje stworzyć Zielony Papier ( Green Paper ) dotyczący tego zagadnienia w 2006 roku, Kraje Członkowskie powinny zacząć brać pod uwagę kompetencje wszystkich dotkniętych grup i ciał do 2008. Biorąc pod uwagę doświadczenia organizacji społecznych zaangażowanych przez ostatnie lata w szczegółowe omówienie polityki narkotykowej, a zwłaszcza w związku z procesem konsultacji dla obecnego planu działania, ten cel nie może być brany na poważnie. Komisja raczej zamiast pisać papiery powinna wykazać się odpowiedzialnością i umożliwić konkretną konsultację społeczeństwa obywatelskiego na temat wpływu polityk na społeczeństwo. Konsultacja ta doprowadzi do usprawnienia polityk, ponieważ wypływać one będą z zaangażowania obywateli a nie będą skierowane przeciwko nim.
3. Klauzula współpracy z krajami trzecimi. Komisja proponuje włączyć określoną klauzulę o współpracy w sprawie narkotyków w nowych porozumieniach z niezrzeszonymi z Unią krajami i regionami. Stopień współpracy zaproponowany dla krajów uznanych za producentów narkotyków nie jest zadowalający. Przede wszystkim dobrze znanym jest fakt, iż produkcja narkotyków w krajach rozwijających się jest bezpośrednio związana z biedą, a inwestycje w usuwanie upraw narkotyków powiększają to ubóstwo. Dlatego zaproponowana klauzula może tylko pogorszyć sytuację. Będzie ona używana jako uzasadnienie przemocy przeciwko ludziom, którzy nie mają innych źródeł utrzymania jak hodowla roślin.
4. Ocena i rozpowszechnianie najlepszych praktyk. Komisja proponuje bardziej regularne użycie i aktualizację EMCDDA i inych baz danych Jest to przydatne, gdyż dane EMCDDA zazwyczaj są upowszechniane z dwuletnim opóźnieniem. Jednak przez pozostawienie odpowiedzialności oceny tylko dla jednej agencji Unii Europejskiej, finansowanej z tego samego źródła, nie może wykluczyć możliwości wzrostu braku obiektywizmu. Następnym problemem jest to, że EMCDDA według swojej własnej oceny zawartej w corocznym raporcie otrzymuje nie zawsze wiarygodne informacje od Krajów Członkowskich. Rezultaty narodowych polityk są takie same, niestety sposób w którym instytucje je przedstawiają często mówi co innego.
5. Zapobieganie w szkołach. Komisja proponuje szeroko zakrojone programy prewencji obejmujące zarówno legalne jak i nielegalne narkotyki w programie nauczania. Prewencja jest najważniejszym narzędziem polityki narkotykowej. Niestety wiele oficjalnych programów zapobiegania stworzonych jest odgórnie, mimo iż dowiedziono że presja i wsparcie rówieśników są najbardziej efektywne w redukcji problemów. Dobrze, że legalne i nielegalne narkotyki są traktowane w ten sam sposób, ale może być to przyczyną problemów. Informacja może być niebezpieczna. Kiedy mówi się szczerze o niebezpieczeństwie alkoholu i tytoniu, trudnym staje się wytłumaczenie młodym ludziom, dlaczego te narkotyki są legalne a konopie nie. Może to wytworzyć dodatkowe szkody wiarygodności oficjalnej polityki narkotykowej.
6.Poprawa infrastruktury leczenia. Komisja proponuje uzgodnić w Unii Europejskiej szerokie minimum standardu leczenia odwykowego. Ten cel także jest bardzo pożądany, choć wiele zależy od tego jak to minimum zostanie ustalone. W wielu wypadkach, programy, które oferują niskie progi i szeroką liczbę uczestnictwa przez użytkowników narkotyków uzyskują znakomite rezultaty w poprawie ich stylu życia, społecznej i zdrowotnej pozycji. Z drugiej strony więzienia są wciąż używane przez wiele władz, jako najlepszy sposób traktowania użytkowników środków odurzających. Jaki rodzaj postępowania zostanie wybrany jako minimalny standart ?
7.Zapobieganie rozpowszechnianiu się HIV/AIDS i innych chorób przenoszonych przez krew. Komisja proponuje zapewnienie implementacji wszechstronnych programów. Nie można niedoceniać wagi tego celu służącego zachowaniu życia. Powinno się jednak przypomnieć, że występuje wiele innych chorób wynikających z niebezpiecznego i nieodpowiedzialnego przyjmowania narkotyków. Jak pokazało 5 krajów Unii Europejskiej i Norwegia bezpieczne pomieszczenia higieniczne przeznaczone dla otrzymywania zastrzyków są łatwym i skutecznym sposobem do uniknięcia zarażenia. Testowanie jakości narkotyków - np. testowanie tabletek - jest innym sposobem redukcji szkód i walki z produkcją bardzo niskiej jakości lub niebezpiecznych narkotyków.
8.Używanie skonfiskowanych funduszy do opłacenia wprowadzania praw antynarkotycznych. Komisja proponuje zbadać możliwość użycia pieniędzy odebranych handlarzom na wsparcie połączonych wysiłków organów ścigania. Ten cel powinien być bardzo poważnie rozważony przez ekspertów prawa i polityków. Kiedy egzekucja prawa finansowana przez korzyści materialne wynikające z niej, powoduje iż prowokacje nielegalnych transakcji przez policjantów stają się nadużywane i bardzo popularne. Prowadzi do znacznej groźby korupcji i wzrostu pokrywającego się przenikania policjantów do grup przestępczych i kryminalistów do oddziałów policyjnych, jak stało się to w przypadku skandalu z holenderskim IRT we wczesnych latach 90.
9. Wspólne stanowisko Unii Europejskiej na arenie międzynarodowej. Komisja proponuje rozpoczęcie przygotowywania wspólnego stanowiska Unii w związku z kwestią narkotyków dla potrzeb międzynarodowych zgromadzeń takich jak Komisja Narodów Zjednoczonych do spraw Środków Odurzających. Ten cel jest zbyt ambitny, tak jak umiejscowiony w innym miejscu tego Planu działania, mówiący o pozostawieniu pełnej możliwości dla regionalnych, narodowych i międzynarodowych akcji. Historia pokazuje, że podział pomiędzy zwolennikami a przeciwnikami polityki reform narkotykowych nie jest jedynie ideologiczny, jest także geograficzny. Polityka narkotykowa zawsze będzie odmienna w Szwecji i Hiszpanii. Wyzwaniem dla Unii Europejskiej jest właśnie pozwolenie na koegzystencję tych różnic. Przede wszystkim koniecznym jest usunięcie międzynarodowych zobowiązań do kontynuacji prohibicji narkotykowej, w szczególności Międzynarodowych Konwencji ONZ. Po tym kroku narkotyki nie staną się legalne wewnątrz Unii Europejskiej. Polityka narkotykowa stanie się jednak zdecentralizowana na poziomie rządów narodowych. W ten sposób każde ze społeczeństw może wybrać politykę najlepiej pasującą do swoich politycznych i kulturowych tradycji.
10. Tworzenie sieci doskonalenia badań nad narkotykami. Komisja proponuje pobudzenie sieci, uniwersytetów i profesjonalistów do rozwijania sieci doskonalenia dla optymalnego użycia zasobów i aktywnego rozpowszechnienia rezultatów. Ustanawiając ten cel Komisja niezauważalnie przyznaje, że EMCDDA nie jest zdolna do uzyskiwania wystarczających badań. Potrzeba zwiekszenia finansowania badań nad narkotykami musi być motywowana przez brak sukcesu we wcześniejszej strategii Unii Europejskiej. Jednak jako ludzie, którzy są konfrontowani z wpływem kwesti narkotykowej na płaszczyźnie zycia codziennego - jako użytkownicy, krewni, pracownicy służby zdrowia, badacze, aktywiści wątpimy w tą konieczność. Wierzymy w fakty, które mówią same za siebie: polityka narkotykowa w Europie jak i na całym świecie nie zdała egzaminu, jest ona zła z założenia. Chcemy decydentów z wystarczającą odwagą polityczną do podjęcia pierwszego kroku do efektywnych działań związanych z narkotykami: kwestionującymi potrzebę prohibicji narkotykowej.
Kontakt
Artur Radosz
Koordynator kanaba.info
Przedstawiciel ENCOD w Polsce
Fax. +48 (022) 74 11 890
Tel. +48 (0) 693 094 498
E-mail: artur@kanaba.info
Website: http://kanaba.info
Europejska Koalicja dla Racjonalnych i Efektywnych Polityk Narkotykowych (ENCOD)
Lange Lozanastraat 14
2018 Antwerpen
Belgia
Tel. 00 32 (0)3 237 7436
Fax. 00 32 (0)3 237 0225
E-mail:encod@glo.be
Website: http://www.encod.org
