Bezczelnie skopiowano ze strony: http://www.cns.piwko.pl/cns/page/hodowla/light.html
[ zgoda autora tekstu: jest: brak konsultacji z właścicielem strony..]

Oświetlenie informator dla początkujących


Wstęp
Odpowiednie oświetlenie to podstawowy warunek powodzenia uprawy, konopie są roślinami które do prawidłowego rozwoju wymagają bardzo dużo światła. Uprawiane przy zbyt niskim jego natężeniu, nie tylko będą znacznie wolniej rosły, ale także nie wytworzą gęstych kwiatostanów. Zamiast obfitego plonu sinsemili, otrzymacie dychawiczne krzaczki składające się z łodyg i paru zmarniałych liści.
Pamiętajcie !!! Światło jest najważniejszym czynnikiem decydującym o wysokości plonów. Podawane w tekście minimalne ilości światła są tymi przy których otrzymuje się jeszcze sensowne plony.

Światło jest także podstawowym czynnikiem regulującym cykl życiowy konopi, które są rośliną dnia krótkiego. Oznacza to tyle, że gdy dzień jest długi pozostają w fazie wzrostu, a kwitnąć zaczynają gdy mają odpowiednio długi okres zaciemnienia. [nocy].

Dlatego uprawa podzielona jest na 2 etapy:

1. Wzrost wegetatywny. Rośliny są oświetlane przez 24 h na dobę. Zamiennie stosuje się także, 18 h światła i 6 nocy co według niektórych rolników daje lepsze rezultaty.
2. Kwitnienie. Rośliny są oświetlane przez 12 h a przez następne 12 h maja noc. Odpowiednio długie zaciemnienie jest niezbędne dla wywołania i utrzymania kwitnienia.

powrót do początku

Źródła światła
Świetlówki. Lampy fluorescencyjne.

Do początku lat 80-tych większość hodowców używała świetlówek. Było to pierwsze powszechnie stosowany typ oświetlenia w uprawach wewnętrznych. Świetlówki są bardzo zróżnicowane jeśli chodzi o ich wydajność, niektóre z najnowszych typów nie są wiele gorsze od lamp metalohalogenkowych, ale wydajność tych najłatwiej dostępnych i najbardziej poręcznych takich jak np. świetlówki kompaktowe nie jest najwyższa. [max to ok. 65 lm/W]

Świetlówki świetnie nadają się do ukorzenianych klonów czy roślin matek przeznaczonych na klony. Jednakże podczas kwitnienia znacznie lepiej sprawdzają się dużo wydajniejsze lampy sodowe i metalohalogenkowe.

Zestawienie przykładowych lamp fluorescencyjnych.

moc i typ lampy strumień świetlny [lm] zalecana powierzchnia m²
Świetlówka kompaktowa 15W 900lm 0,02 m2
Świetlówka kompaktowa 20W 1200lm 0,035 m2
Świetlówka T8 36W (lub 40W T12) długość 1200mm 2350-3500lm 0,06-0,08 m2
Świetlówka VHO T12 185W długość 2385mm 13600 lm 0,3-0,4 m2

Nie będziemy się zajmowali wszystkimi dostępnymi typami świetlówek ograniczymy się do najważniejszych dla początkującego porad.

Pod żadnym pozorem nie kupujcie:
Świetlówek T12. są przestarzałe, mają niska trwałość i byle jaką wydajność.
Świetlówek kompaktowych o małej mocy. Nie zalecane te o mniejszej mocy niż 20W.
Specjalnych świetlówek do uprawy roślin, takich jak np. fluora, gro lux etc., które sprawdzają się co najwyżej jako oświetlenie akwariów do uprawy konopi się nie nadają.

Zalecana intensywność oświetlenia.

Zakładając plantacje można się posłużyć przybliżoną regułą:
Absolutne minimum : 350 W/m² -> wystarczająco przy oświetlaniu ukorzenianych klonów.
Zalecane minimum : 450 W/m² -> ujdzie podczas kwitnienia.
Optymalna : powyżej 600 W/m².

W zależności od wydajności zastosowanych lamp, staranności wykonania opraw etc. uzyskacie oczywiście odmienne efekty. Zamiast podawać ile luksów potrzebują rośliny, podajemy jaką moc oświetlenia zastosować na 1 m² plantacji, wydaje się to dużo bardziej przejrzyste od podawania np. jaką powierzchnie można oświetlić np. 40W neonówka.

Optymalna odległość od roślin:
Ponieważ świetlówki emitują rozproszone światło i nie powinny się znajdować dalej niż 10 cm od szczytów.

HPS. Wysokociśnieniowe lampy sodowe.

Są jednym z najbardziej wydajnych źródeł światła sztucznego i są dostępne w szerokim zakresie mocy 50, 70,100, 150, 250,400,600 oraz 1000W. Światło tych lamp zapewnia wystarczająco szybki przyrost roślin podczas okresu wegetacyjnego i jest prawie idealne podczas kwitnienia. Lampy sodowe zapewniają praktycznie cały zakres światła potrzebnego roślinie.
Jedyną wadą tych lamp jest to, że emitują one stosunkowo mało światła z zakresu niebieskiego, którego brak może sprzyjać "wyciąganiu się" roślin. Produkowane są także specjalne lampy HPS przeznaczone do doświetlania roślin w uprawach szklarniowych np. lampy son argo firmy Philips, które mają nieco lepsze widmo światła od lamp standardowych.

Jest to najpowszechniej stosowane źródło światła przy uprawie konopi.

Zalecana intensywność oświetlenia to: 400 W/m²
W niektórych opracowaniach można się spotkać z zaleceniami nieco wyższymi lub nieco niższymi. [od 30 do 50 w/ stopę ²]
Tak samo jak w wypadku opisywanych wcześniej świetlówek nie uwzględnia ona różnic w wydajności lamp.
Przykładowo lampa HPS 100 W ma wydajność około 100lm/W a lampa 600 W -> 150 lm/W, nie dość tego istnieją lampy HPS "standard" i "super" o podwyższonej sprawności. Tak samo na osiągane rzeczywiste natężenie światła będzie mieć wpływ także, oprawa odległość lampy od roślin czy też kształt pomieszczenia.

Zalecane powierzchnie dla lamp 70/150/250/400/600/1000 W.


moc W powierzchnia m² efektywny dystans cm
70 0,122m2 25 cm
150 0,3 m2 35 cm
250 0,36 m2 50 cm
400 1 m2 80 cm
600 1,5 m2 100 cm
1000 2,25 m2

MH. Lampy metalohalogenkowe.

Emitują światło białe, lampy te dają światło bogate w promieniowanie niebieskie i dlatego, są często używane przez hodowców podczas wzrostu wegetatywnego. Podczas kwitnienia najczęściej używane są lampy sodowe które z uwagi na przewagę światła czerwonego w widmie uważane są za korzystniejsze. Lampy MH mają mniejszą wydajność świetlną od HPS, ale ich światło [przynajmniej niektórych z typów] jest lepiej wykorzystywane do fotosyntezy np. lampa MH sunmaster 400W o temp widmowej 3000K daje o około 16% więcej użytecznej energii roślinom niż lampa HPS 400W.
[na podstawie http://www.maximumyield.com/vol1num5/lightin_plantg.htm].

EDIT:
==============================================================================
Wygląda na to, że informacje o cudownych właściwościach tych lamp: są wymysłem producenta: nie ma żadnych dowodów, że w rzeczywistości różnica jest aż tak duża;
==============================================================================



Stosując lampy MH można z powodzeniem stosować tą samą regułę co w przypadku lamp HPS. 400W/m²

Uwaga:
Nie wszystkie lampy MH mogą pracować w dowolnej pozycji tak jak lampy HPS. Metalohalogeny produkowane w 3 typach: "uniwersalne" - "pionowe" - "poziome".

Inne.

Wszystkie pozostałe rodzaje elektrycznych źródeł światła nie mają praktycznego zastosowania. Krótko jakie jeszcze są i dlaczego są do kitu:

Lampy żarowe wszystkich typów i konfiguracji - wydajność w okolicy zera.
Lampy rtęciowo-żarowe niewiele wydajniejsze od zwykłych żarówek.
Lampy rtęciowe - mało wydajne. Złe nie odpowiednie dla roślin widmo światła.

Na koniec coś dla miłośników sience fiction.
1. Diody LED [czerwone i niebieskie w proporcji 3:1 - Nasa prowadzi badania nad ich wykorzystaniem w nieistniejących jeszcze stacjach kosmicznych].
2. Mikrofalowe Lampy Siarkowe: niedawno "odkryte" bardzo wydajne.

powrót do początku

Oprawy
Świetlówki i lampy HPS i MH należą do wyładowczych źródeł światła. I tak samo jak wszystkie inne tego typu źródła nie są zasilane bezpośrednio z sieci, ale poprzez specjalne układy stabilizująco - zapłonowe.

Macie 2 wyjścia.
1. kupujecie gotową oprawę.
2. składacie układ stabilizująco-zapłonowy we własnym zakresie.

Świetlówki.

W przypadku świetlówek nie ma problemu [przy kompaktach żadnego]. Stateczniki i zapłonniki są dostępne np. w Obi Praktiker, czy nawet małych sklepach z artykułami oświetleniowymi. Łatwo kupić także elektroniczne stateczniki do których można podpiąć po kilka świetlówek [np. do sumarycznej mocy 60 W].
Dzięki którym uzyskuje się większą trwałość, zwiększony strumień świetlny, mniejsze zużycie prądu. Tyle, że stateczniki takie są dość drogie.

HPS i MH.

Z osprzętem do HPS może być dużo trudniej w sklepach z artykułami elektrycznymi nie ma sensu nawet pytać.
Na początek należy "wziąć Panoramę Firm i wyszukać wszystkie hurtownie sprzętu oświetleniowego. Potem bardzo przydaje się telefon. Jeżeli mieszkasz w większym mieście nie powinieneś mieć problemu ze znalezieniem sprzedawcy który będzie miał wszystko co cię interesuje. Potrzebujesz :

1.statecznika magnetycznego [to największe i ciężkie jak diabli].
2.zapłonnika (startera).
3.kondensatora [nie jest niezbędny ale lepiej żeby był].
4.oprawki w która wkręcisz lampę.
5.kabli kostek i jakieś obudowy na statecznik i zapłonnik [najlepiej uziemionej, może być kawałek blachy przykręcony do deski].

Wszystkie elementy muszą być z "jednej" parafii. Pamiętaj żeby sprawdzić, czy wszystko do siebie pasuje: czy statecznik jest dobrany do mocy lampy; czy zapłonnik jest dobrany do mocy lampy i do typu statecznika.
Złożenie układu z posiadanych już elementów jest banalnie proste, schemat jak znajduje się na stateczniku.
Pierwotnie miały tu być gotowe schematy wszystkich występujących w "przyrodzie" konfiguracji statecznik zapłonnik, ale doszliśmy do wniosku, że nie ma to sensu i ograniczamy się do 3 podstawowych typów [inne są raczej sporadycznie spotykane].
Istnieją dwa podstawowe typy zapłonników i przystosowanych do nich stateczników [patrz obrazek].

1. zapłonnik ma dwa wyprowadzenia -> wpinany równolegle w układ.
2. zapłonnik ma 3 wyprowadzenia -> wpinany jest "szeregowo- równolegle".
3. zapłonnik ma 3 wyprowadzenia i statecznik ma 3 wyprowadzenia.

[ external image ]
big schem. http://img282.imageshack.us/img282/9785/schemyx7ab.gif


Kondensator kompensujący jest zawsze wpięty równolegle przed statecznikiem. [noo.. w 99% przypadków]

P.s. Schematy układów do lamp MH wyglądają identycznie, ale stateczniki do lamp MH i HPS o tej samej mocy mają inne "właściwości" elektryczne i nie są wzajemnie wymienne. To samo dotyczy zapłonników [nie zawsze bo niektóre zapłonniki imp firmy Philips są takie same do MH i HPS, jeśli jesteś zainteresowany bliżej co do czego pasuje wystarczy, że: ściągniesz manuale ze strony firm produkujących sprzęt oświetleniowy. Na podstawie zamieszczonych tam tabel dobrać odpowiednie bebechy do wybranej lampy potrafiła by nawet małpa].

Reflektor.

Bez niego nawet połowa światła emitowanego przez lampę "pójdzie jak para w gwizdek" zamiast oświetlać wasze rośliny rozproszy się i zmarnuje [w niedalekiej przyszłości będą tu projekty i schematy reflektorów].

Optymalny kształt pomieszczenia.

Optymalne umieszczenie lampy w stosunku do kształtu patrz na obrazek poniżej.
Odpowiedni -> stosunek wymiarów to: 1,8 : 0,6. Może i się to wydawać dziwne, ale tak zaleca większa cześć podręczników. Czasem zaleca się także jeszcze 1,2 : 0,8 oczywiście przy identycznym jak na załączonym obrazku umieszczeniu lampy wzglądem kształtu.
Jest to zalecenie do lampy 400W, ale przy mniejszej mocy wygląda to praktycznie identycznie.

[ external image ]

patrz także na: http://www.overgrow.com/growfaq/1163 i http://www.overgrow.com/growfaq/1118 .

EDIT:
==============================================================================
Informacje o ”stosunkach” wydają się lekko naciągane ;)
==============================================================================


"Kwadratowy" kształt pomieszczenia będzie korzystny przy pionowym umieszczeniu lampy, ale należy przy tym pamiętać, że znacznie korzystniej jest zawiesić lampę poziomo ponieważ zyskuje się nawet do 25% więcej światła dostępnego dla roślin.
[Istnieją także metody uprawy przy których nie używa się w ogóle odbłyśnika np. omega garden, BOG, czy metoda z obrazka pod jednym z linków powyżej - jej nazwy za cholerę nie pamiętam.



Fotosynteza
Omawiane źródła światła emitują światło o specyficznym składzie widmowym.
Rośliny, aby mogły prowadzić fotosyntezę potrzebują światła z określonego zakresu długości fali. Jest to tak zwane widmo czynne fotosyntezy. Poszczególne typy lamp mają duże różnice w "składzie widma", co wpływa nie tylko na stopień wykorzystania emitowanego światła przez roślinę do produkcji niezbędnej dla życia i wzrostu glukozy, ale także na rozkrzewienie i gęstość roślin.
Źródła bogate w promieniowanie niebieskie: takie jak np. świetlówki i lampy metalohalogenkowe, powodują że rośliny są bardziej krępe a także, mają większą, niż pod lampami sodowymi, tendencje do rozkrzewiania się.
Lampy sodowe są bardzo wydajne i emitują światło bogate w promieniowanie czerwone, które sprzyja kwitnieniu.

DOKOŃCZENIE ARTYKUŁU http://talk.hyperreal.info/viewtopic.ph ... 32#p374132

Kupiłem nie dawno 5 płaskich świetlówek kompaktowych typu G23 i 5 trzonków G23 (Podobno w pierwszej fazie wzrostu świetlówki dają odpowiednie widmo światła), ale nie wiem jak to wszystko podłączyć. :scared: Czy potrzebny jest jakiś ballast lub coś podobnego? A może wystarczy podłączyć do sieci jak zwykłe świetlówki kompaktowe z wbudowanymi w gwincie podzespołami. Proszę o radę i opisy (także fotki), jak to wszystko podłączyć. Przypominam, że chodzi o nietypowe świetlówki G23.

ps: Swoja szosą trzeba bedzie poszukać danych technicznych świetlówek kompaktowych bez bebechow: i zobaczyć - specyfikacje G23 G11 i jeszcze jakie tam są ;.. jutro.. może..

Wiem, to ja jestem autorem posta na: www.steruj.pl/view/7/6 - szukałem informacji, ale ta odpowiedź nic mi nie mówi. Nie jestem zupełnie zielony w dziedzinie elektryki (podciągąłem sobie prąd do piwnicy i wykonałem instalacje oświetleniową, ale były to zwykłe żarówki).
Nie miałem pojęcia że do tych niby kompaktowych świetlówek będzie potrzebny dodatkowy sprzęt.
Wizja zmontowania tego w całość zaczyna mnie przerażać, wiem że oprócz świetlówek i oprawek potrzebny jest jakiś statecznik (ballast), ale wiem że jest coś co powoduje zmniejszenie złużycia energii, czy to jest to samo? i czy do każdej świetlówki potrzebny jest osobny statecznik?
A te układy stabilizująco-zapłonowe co to jest, jaką pełnią funkcję?
Bardzo mało jest informacji na temat kompaktowych świetlówek (G23), szukam już parę dni, ale oprócz ceny i wymiarów nie znalazłem praktycznych informacji dotyczących instalacji tych świetlówek.
Proszę o pomoc (co dokładnie jest jeszcze potrzebne i jak to zmontować, żeby działało?) za wszelkie rady, adresy stron, opisy, zdjęcia, rysunki i cokolwiek innego co pomoże mi ukończyć tą lampe z góry dziękuje.
Moje nasionka się niecirpliwią, nie mam sumienia żeby je tak więzić w łupinkach :-D
Fubar, dzięki za odpowiedź licze na to,że mi pomożesz. pozdr.

Fuzja - D5

Zapomniałem dodać: chodzi o 11 watowe świetlówki (5 świetlówek *11 Wat = 55 Wat)

Obawiam sie, że Ci nic wiecej nie powiem ;(
Poszukałbym informacji w hurtowni sprzetu: opcjonalnie w serwisie elektroda.pl jest tam forum.

z tego co tamten gosć pisze, że brakuje ci statecznika: bo zapłonnik już w srodku jest [ wychodziło by wtedy na to, że to coś wspołpracuje z magnetycznymi zapłonnikami.]

daj fotke tych wystajacych z tyłu pinów : zam jestem ciekaw: [ tylko 2? ]

ps: ten dział to kompendium: i wymiana zdań: za jakiś czas zniknie [ -- po rpzwiazaniu szcześliwym Twojego problemu: dopisze sie po prostu podpunkt uzupełnienie do textu: UP.]

Pozdrawiam

ps2: poszukam czegoś : pewne trzeba sie zagłebić w specyfikacje obcojezyczne w .pdf.. ;(
[ philips kiedyś zamieszczał: pełne katalogi sprzetu: razem z kompletnymi danymi technicznymi..]

Specyfikacja:


DULUX S 11W/840 G23 FS1

Opis ogólny :

Etykieta energetyczna A
ILCOS FSD-11/40/1B-I-G23
Trzonek G23 (2piny)

Dane elektryczne:

Moc znamionowa [ W ] 11 W
Napięcie lampy 50/60 Hz [ V ] 91 V 1)
prąd lampy 50/60 Hz [ mA ] 155 mA 2)

Dane świetlne

Strumień świetlny [ lm ] 900 lm
średnia luminancja 2.7 cd/cm

Barwy:

Kolor LUMILUX Cool White
Stopień oddawania barw 1B
Temperatura barwowa [ K ] 4000 K
Wskaźnik oddawania barw Ra min. 80 maks. 89

Dane geometryczne

Długość całkowita (LOL) [mm] 237 mm
Długość zgodnie z IEC [ mm ] 215 mm
Maksymalna długość [mm] 214 mm

Ale nie wiem jak wstawić fotę, dlatego podaje link jakiegoś gościa na allegro (moje świetlówki są identyczne):
http://www.allegro.pl/item88037448__osr ... piny_.html
A propos: jak tutaj wstawić fotę?

Widze, że sa 2 bolce: wiec:

normalnie wyglada to tak:

[ external image ]

a tu prawdopodobnie trzeba podpiać magnetyczny statecznik do 11 watówki w taki sposób:
[ nie dam sie za to pociać ;) ta świetlówka to pogieta T5 ? nie wiem czy T5 wsp.. z magnetykami ;( staram sie pomagać : ale moge Ci zaszkodzic ;>]

choć z drugiej strony: Ktos Ci odpowiedzał: I po analizie tego textu: wydaje mi sie, że Gosć wie co mówi [ analiza stylu :lol:]
[ external image ]

ps: zdjecia wrzucasz np: na http://imageshack.us/ i linkujesz
albo jako załącznik do posta

ps2: doskonałe forum : tam znajdziesz odpowiedzi na pyt techniczne:
http://www.elektroda.pl/rtvforum/forums.html
http://felektr.katalogi.pl/

Właśnie kilka dni temu byłem na tej stronie http://felektr.katalogi.pl/temat2396/ , dzięki za przypomnienie bo jest tam dużo pomocnych informacji, nie mogłem jej odnaleźć :'( (gość miał podobny problem, widziałem ten schemat, ale jemu chodziło o zwykłe świetlówki rurowe).

1.Rozumiem, że ten niebieski prostokąt to statecznik (innaczej bal(l)ast lub też dławik?)?
ale czy do każdej świetlówki potrzebny jest osobny statecznik?

2.A ten układ stabilizująco-zapłonowy, co to jest (nigdzi nie mogę tego znaleźć) i jaką spełnia funkcję?

3.starter czyli zapłonnik jest już wbudowany w tą świetlówkę?

4.i jeszcze jedno: czy 5 świetlówek o mocy 11 Wat - zużywa rzeczywiście 55 Wat (gdzieś przeczytałem, że
nie jest to takie oczywiste, i że potrzebny jest jakiś element ograniczający zużycie energii? czy to właśnie
chodzi o statecznik?

Piszą tam jeszcze o kondensatorze:
Czy rzeczywiście kondensator jest zbędny? Jak to wpływa na rośliny? Czy do tych świetlówek jest potrzebny?

Proszę odpowiedz na te pytania.

ps. Fubar, widzę że prawie na każdym forum pełnisz funkcję NESTORA (dobrze zorientowany, pomocny
wszystkim użytkownikom, zawsze błyskawicznie odpisujesz) - Jak najwięcej takich ludzi!!! :-)

raczej tak]
Co prawda można spinać kilka swietlówek do jednego statecznika.
Ale takie stateczniki widziałem jedynie do 36 w nawet gdzieś mi się takie 2 magnetyki walają.
Do tych na do 36W można do nich podpiąć szeregowo 2 x 18 np...

A tu nie wiem: nie wiem czy sa stateczniki np.: 2x 11 W
Sprawdź pod linkiem który podawał: Ci ktoś: - pewne i są: bo czemu by nie.
Czy ja wyglądam na perski dywan ;>
Wydaje mi się, że zapłonnik zapala [ coś z grzaniem elektrod?? Eee.. zimny star ciepły start;; nie jestem elektrykiem.]
A to wielkie co brzęczy dławik]3.starter czyli zapłonnik jest już wbudowany w tą świetlówkę?[/quote]

Z cała pewnością : jest w tym plastikowym prostokątnym czymś miedzy 2 pinami.
Mi się wydaje, że służy to podobnie jak w układach do HPS także do kompensacji strat mocy biernej. [ stad określenie Miś misiu: wydajemisiem : podobno nie jest to mierzone przez domowe liczniki: ale czy.. na pewno: jak zapytałem elektryków: to się pokłócili i bredzili coś o mocy pozornej.. i innych takich cudach : przesuniecie w fazie: pewnie i tak ale tu Ci to wisi: nie oświetlasz tokarki : czy jakiś ruchomych elementów w fabryce : mogą sobie migać jak chcą: w fazach zbieżnych lub rozbieżnych bez różnicy;;]

Staram się jak mogę]

No rzeczywiście, teraz to się trochę przestraszyłem 8-( , ale mam nadzieje że to się tak źle nie skończy :-p

Będe jeszcze szukać informacji na ten temat, jak Tobie uda się coś znaleźć to będę wdzięczny za podzielenie się to wiedzą.

Z tego wynika, że brakuje mi tylko pięciu stateczników (bo mam już odbłyśnik, oprawki, i świetlówki), jak się w nie zaopatrzę to zacznę to składać. Mam nadzieje, że sobie poradzę, ale w razie czego mogę na Ciebie liczyć?