Decyzją z dnia [...] 2012 r. Nr [...] Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w T. (dalej: PPIS w T.) na podstawie art. 4 ust. 4 oraz art. 37 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2011 r. Nr 212 poz. 1263) oraz art. 52a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 179 poz. 1485 ze zm.) orzekł o nałożeniu na M. K. - właściciela firmy A w T. karę pieniężną w wysokości [...].000 zł z tytułu wprowadzenia do obrotu środków zastępczych o nazwach "[...]", "[...]", "[...]", "[...]", "[...]" (pkt 1 decyzji). Decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności (pkt 2 decyzji).

W uzasadnieniu decyzji przedstawiono ustalony stan faktyczny w związku z wpłynięciem do organu w dniu [...] maja 2011 r. powiadomienia Komendy Powiatowej Policji w T. o stwierdzeniu wprowadzenia do obrotu w lokalu M. K. wymienionych środków zastępczych, ich zabezpieczeniu przez funkcjonariuszy Policji i przekazaniu do PPIS w T.. Podano, że zatrzymania produktów dokonano w dniu [...] maja 2011 r. W dniu [...] lutego 2012 r. do PPIS w T. wpłynął protokół badań nr [...] z Narodowego Instytutu Leków, który na zlecenie inspekcji wykonał badania zabezpieczonych produktów. W badanych produktach zidentyfikowano grupy związków - substancje psychoaktywne o silnym działaniu na ośrodkowy układ nerwowy, które mogą powodować powstawanie stanów lekowych, depresyjnych, mogą też wyzwalać uśpione psychozy i prowadzić do uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego. W większości produktów stwierdzono również obecność wielu niezidentyfikowanych związków stanowiących zanieczyszczenia typu syntetycznego oraz organicznego. We wszystkich produktach zidentyfikowano grupy związków wymienionych w załącznikach do ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii - środków zastępczych w rozumieniu tej ustawy, które mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia ludzi. Przytaczając przepisy art. 4 pkt 27, art. 4 pkt 34 i 35, 44 b i c PPIS w T. uznał, że M. K. - właściciel wymienionego punktu małej gastronomii, wprowadził do obrotu środki zastępcze, co z mocy art. 52a ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii uzasadnia nałożenie kary pieniężnej. Organ następnie wskazał, ze wymierzając karę w wysokości [...] tys. zł uwzględniono względnie długi okres wprowadzania przedmiotowych środków do obrotu, dużą ilość zabezpieczonych środków (173 szt.) oraz wprowadzanie ich do obrotu w miejscu ogólnodostępnym, w tym dla nieletnich. Wyjaśniono, że zakres naruszenia i stopień szkodliwości czynu uznano za wystarczający dla nałożenia kary pieniężnej na M. K. - właściciela firmy A w T., który nie dochował warunków wynikających z art. 44b przedmiotowej ustawy, wykazując się beztroską i małą odpowiedzialnością za bezpieczeństwo zdrowotne osób, którym środki były oferowane. Podano, iż w myśl art. 52a § 2 ustawy decyzji o nałożeniu kary nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

M. K., w imieniu którego działał pełnomocnik adwokat P. B., wniósł odwołanie od powyższej decyzji, zarzucając naruszenie art. 52a ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez wadliwe dokonanie oceny prawnej stanu faktycznego i stwierdzenie, ze M. K. wprowadzał do obrotu środki zastępcze, podczas gdy brak dowodów na to, aby dokonywał on takich czynności. Wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji organu I instancji i umorzenie postępowania oraz o wstrzymanie natychmiastowego jej wykonania, ewentualnie o zawieszenie postępowania do czasu zakończenia postępowania karnego. W uzasadnieniu odwołania podniesiono, że środki zastępcze, które zostały zabezpieczone w lokalu M. K., nigdy nie były wprowadzone do obrotu. Przez taką czynność należy bowiem rozumieć czynność rozporządzającą danym przedmiotem, który po dokonaniu czynności staje się częścią rynku konsumenckiego. M. K. nie dokonał takiej czynności, czyli nie dokonał wprowadzenia środków do obrotu. Za takim stwierdzeniem przemawia zabezpieczenie tych środków przez funkcjonariuszy Policji. W tej sytuacji nałożenie kary pieniężnej za wprowadzenie środków do obrotu obarczone jest błędem logicznym. Podkreślono, że ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii nie sankcjonuje swoimi normami przechowywania środków zastępczych, lecz wytwarzanie i wprowadzanie do obrotu, co w przedmiotowym stanie faktycznym nie miało miejsca. Wniosek o wstrzymanie natychmiastowej wykonalności decyzji odwołujący uzasadnił trudną sytuacją finansową oraz groźbą utraty płynności firmy.

Do odwołania pełnomocnik załączył udzielone mu pełnomocnictwo oraz dowód opłacenia opłaty od pełnomocnictwa.

Rozpatrując sprawę w trybie odwoławczym Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Sanitarny pismem z dnia [...] kwietnia 2012 r. w trybie art. 10 §1 kpa zawiadomił M. K. o prawie zapoznania się z aktami sprawy. Pismo doręczono M. K. (na adres domowy) w dniu [...] kwietnia 2012 r.

W dniu [...] 2012 r, do inspektoratu wojewódzkiego inspekcji sanitarnej wpłynęło przekazane przez organ I instancji pismo Komendy Powiatowej Policji w T. z dnia [...] 012 r. znak[...], w którym podano, że w dniu [...] 2011 r. zabezpieczono w [...] [...] środki zastępcze, co spowodowało wszczęcie postępowania przygotowawczego ([...]). Ponadto podano, że w dniu [...] lutego 2012 r. w mieszkaniu M. K. zabezpieczono susz roślinny w ilości [...] g, proszek biały w ilości [...] g oraz jedno opakowanie środka zastępczego w nazwie "[...]", w związku z czym wszczęto kolejne postępowanie przygotowawcze ([...]).

Postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2012 r. nr [...] Wielkopolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny odmówił wstrzymania natychmiastowego wykonania decyzji z dnia [...] 2012 r.

Decyzją z dnia [...] maja 2012 r. Nr [...] Wielkopolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz.U. z 2000 r. Nr 98 poz. 1071 ze zm. - dalej kpa) utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu decyzji omówiono okoliczności zatrzymania w lokalu [...] odwołującego produktów, których laboratoryjna analiza w uprawnionej jednostce wykazała, że są środkami zastępczymi w rozumieniu przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, których wprowadzanie do obrotu jest zabronione. Przytoczono dotychczasowy przebieg postępowania i podano, że PPIS decyzją z dnia [...] 2011 r. nr [...] nakazał zatrzymanie oraz wycofanie z obrotu produktów: "[...]" - o gramaturze [...] g w ilości [...] sztuki, "[...]" o gramaturze [...] g - [...] szt., "[...]" o gramaturze [...] g - 7 szt., "[...]"- [...] szt., "[...]" - [...] szt. oraz zobowiązał M. K. do wpłacenia na rachunek PPIS w T. kwoty 3.075 zł tytułem kosztów sporządzonej analizy produktów. Podano, ze decyzji tej strona nie zaskarżyła. Następnie wyjaśniono, że po wpłynięciu do organu I instancji Protokołu badań zabezpieczonych próbek, potwierdzających ich identyfikację jako środki zastępcze, których wprowadzanie do obrotu jest zabronione, ziściły się przesłanki do nałożenia na stronę kary administracyjnej w oparciu o przepis art. 52a ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Zdaniem organu ustalony stan faktyczny pozwalał na nałożenie takiej kary.

Odnosząc się do zarzutów odwołania organ przywołał treść pism KPP w T. z dnia [...] maja 2011 r. oraz [...] kwietnia 2012 r., z których wynika, w jakich okolicznościach zabezpieczono zabronione produkty w lokalu M. K. (pismo z [...] maja 2011 r.) oraz, że w toku postępowania przygotowawczego Policja przesłuchała 61 świadków, a w wyniku przeprowadzonego postępowania dowodowego ustalono, że co najmniej od miesiąca grudnia 2010 r. odwołujący się M. K. w prowadzonym lokalu [...] wprowadzał do obrotu środki zastępcze (pismo z 17 kwietnia 2012 r.). Wskazano, że przepis art. 4 pkt 34 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii zawiera definicję "wprowadzania do obrotu" - jest nim udostępnienie osobom trzecim odpłatnie lub nieodpłatnie, środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów lub środków zastępczych. Wyjaśniono dalej, że wprowadzanie do obrotu, stanowiąc kolejny etap po nielegalnym wytworzeniu, przetworzeniu czy przerobie tych produktów, jest czynnością polegającą na przekazaniu tych środków osobie trzeciej, obojętnie w jakim celu (np. magazynowania). Zdaniem organu należy zwrócić uwagę, iż osobą trzecią w rozumieniu art. 4 pkt 34 ustawy nie jest konsument, a zatem osoba nabywająca środki zastępcze w celu ich użycia. W ostatniej sytuacji, w której ich udzielanie innej osobie.

Odnosząc się do wniosku o wstrzymanie natychmiastowego wykonania decyzji organ wojewódzki inspekcji sanitarnej stwierdził, że trudna sytuacja materialna nie jest przesłanką, która w świetle art. 52a ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii mogłaby uzasadniać dodatkowe obniżenie kary lub odstąpienie od jej wymierzenia. Zgodnie z art. 52a ust. 4 ustawy do kar pieniężnych mają zastosowanie przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 2009 r. Ordynacja podatkowa, zgodnie z którą ewentualne decyzje w przedmiocie umorzenia płatności całości lub części kary może podjąć powiatowy inspektor nadzoru sanitarnego.

Kończąc organ wojewódzki uznał, że wysokość wymierzonej kary ustalona została z uwzględnieniem zasady miarkowania jej wysokości, [...] [uwzględniając] szkodliwość społeczną udostępniania środków zastępczych. W ocenie organu II instancji sprawie nie zachodzą żadne wyjątkowe okoliczności, które mogłyby skłaniać do odstąpienia od wymierzenia kary.

Decyzję z dnia [...] maja 2012 r. doręczono M. K.

Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu w ustawowym terminie wniósł pełnomocnik M. K. - adwokat P. B., żądając uchylenia decyzji wydanych w obu instancjach. Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie art. 40 kpa poprzez niedoręczenie rozstrzygnięcia ustanowionemu w sprawie pełnomocnikowi strony skarżącej, art. 10 kpa poprzez niezapewnienie pełnomocnikowi strony czynnego udziału w postępowaniu, w tym brak umożliwienia pełnomocnikowi wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszenia żądań, art. 52a ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 77 kpa poprzez wadliwe dokonanie oceny prawnej stanu faktycznego i stwierdzenie, że M. K. wprowadzał do obrotu środki zastępcze, podczas gdy z całokształtu sprawy nie wynika, aby dokonał on takiej czynności.

W uzasadnieniu skargi podano, że pozbawienie strony możliwości czynnego udziału w postępowaniu oraz pominięcie osoby pełnomocnika strony na etapie doręczania decyzji stanowi przesłankę wznowieniową. Podkreślono, że wskazane zaniechania organu odwoławczego naruszyły w istotny sposób interes strony postępowania. W uzasadnieniu zarzutu naruszenia art. 52a ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii podniesiono, że organy nie przedstawiły żadnych dowodów na okoliczność wprowadzania przez stronę środków zastępczych do obrotu. Środki zastępcze zabezpieczone przez Policję nigdy nie były wprowadzone do obrotu, co wynika z zasad logiki bowiem wcześniejsze zatrzymanie środków uniemożliwiło ich wprowadzenie do obrotu. Do takiego stanu faktycznego kara pieniężna nie ma żadnego uzasadnienia.

Wielkopolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, Przytoczono ustalenie stanu faktycznego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia oraz podtrzymano argumentację zawartą w uzasadnieniu wydanej decyzji. Organ przyznał, iż istotnie decyzji nie doręczono pełnomocnikowi skarżącego, lecz wobec wniesienia skargi w terminie nie można uznać, że uchybienie to miało jakikolwiek wpływ na wynik sprawy. Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 52a ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii organ uznał za chybioną argumentację przytoczoną w skardze i wywiódł, że z akt sprawy, w tym w szczególności z pism Komendy Policji z dnia [...] 05.2011 r. oraz z dnia [...] 04.2012 r. wynika, iż na podstawie zeznań świadków ustalono, że skarżący wprowadzał do obrotu zabronione środki zastępcze. Na podstawie całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie oraz w wyniku przeprowadzonej wykładni przepisów przedmiotowej ustawy uznano zatem, że skarżący wprowadzał do obrotu zabronione środki zastępcze.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje;

Skarga okazała się zasadna, choć nie wszystkie jej zarzuty zasługiwały na uwzględnienie.

W postępowaniu sądowoadministracyjnym obowiązuje zasada oficjalności, mająca aktualnie umocowanie i określone granice w przepisach art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz.U. z 2012 r. poz. 270, dalej p.p.s.a). Zgodnie z tą zasadą sąd administracyjny nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi, czy też zawartą w skardze argumentacją. Zobowiązany jest natomiast do oceny praworządności zachowań organów administracji w danej sprawie. Granice rozpoznania skargi przez sąd są z jednej strony wyznaczone przez kryterium legalności działań organów w konkretnej i zaskarżonej sprawie, z drugiej natomiast strony przez zakaz pogarszania sytuacji prawnej skarżących.

Zarzuty skarżącego dotyczące merytorycznej treści decyzji organu odwoławczego, w tym naruszenia art. 52a ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, są nietrafne. Zgodnie z wymienionym przepisem kto wytwarza lub wprowadza do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej środek zastępczy, podlega karze pieniężnej w wysokości od 20.000 zł do 1.000.000 zł. Karę pieniężną, o której mowa w ust. 1, wymierza, w drodze decyzji, właściwy państwowy inspektor sanitarny. Decyzji nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności (ust. 2). Ustalając wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1, właściwy państwowy inspektor sanitarny uwzględnia w szczególności ilość wytworzonego lub wprowadzonego do obrotu środka zastępczego (ust. 3). Zgodnie z art. 52a ust. 4 ustawy do kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1, w zakresie nieuregulowanym w ustawie, stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.), z tym że organowi przysługują uprawnienia organu podatkowego. Kara pieniężna, o której mowa w ust. 1, stanowi dochód budżetu państwa (ust. 5).

Sąd rozpatrujący przedmiotową sprawę w całości podziela stanowisko organów obu instancji, iż ustalony w sprawie stan faktyczny uprawniał do przyjęcia, że w lokalu [...] skarżącego M. K. zajęte i zabezpieczone zostały produkty, które mogą być używane jako środki odurzające lub substancje psychotropowe, określone jako środki zastępcze w rozumieniu art. 4 pkt 27 wymienionej ustawy, których wytwarzanie i wprowadzanie do obrotu jest zakazane (art. 44b). Analiza laboratoryjna tych produktów w uprawnionej jednostce (Państwowy Instytut Leków) wykazała, że zawierają substancje wymienione w załączniku nr 2 do ustawy o przeciwdziałaniu narkomani - wykazie substancji psychotropowych. Legalną definicję pojęcia "wprowadzenia do obrotu" zawiera z kolei przepis art. 4 pkt 34 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, który pod tym pojęciem rozumie udostępnienie osobom trzecim odpłatnie lub nieodpłatnie środków odurzających, substancji psychotropowych lub ich prekursorów. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że w dniu [...] maja 2011 r. zabezpieczono w należącym do skarżącego i prowadzonym przez niego lokalu [...], produkty będące środkami zastępczymi w ilości 173 sztuk, lokal ten był lokalem ogólnodostępnym i w momencie zabezpieczenia produktów otwarty. Z informacji przekazanych przez Komendę Powiatową Policji w T. w piśmie z dnia [...] maja 2011 r. wynika, że co najmniej od grudnia 2010 r. skarżący wprowadzał do obrotu środki zastępcze poprzez ich udostępnianie na terenie swojego lokalu. Na etapie postępowania odwoławczego do PPIS wpłynęło pismo KPP w T. z dnia [...] kwietnia 2012 r. informujące, iż w związku z zajęciem w lokalu skarżącego w dniu [...] maja 2011 r. produktów popularnie zwanych "dopalaczami" wszczęto postępowanie przygotowawcze ([...]), w ramach którego przesłuchano sześciu świadków na okoliczność zakupywanych środków zastępczych, co skutkowało postawieniem skarżącemu 61 zarzutów z art. 37b ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. W opinii Sądu w tych okolicznościach nie budzi wątpliwości, iż organy obu instancji prawidłowo zakwalifikowały, iż skarżący wprowadzał do obrotu zabronione środki zastępcze. Tym samym nietrafny jest zarzut skargi, iż ustalony stan faktyczny nie odpowiadał normie określonej w art. 4 pkt 34 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Jak wyżej wskazano zgodnie z tym przepisem przez wprowadzanie do obrotu należy rozumieć udostępnianie osobom trzecim wymienionych w tym przepisie środków (we tym środków zastępczych). Specyfika lokalu gastronomicznego należącego do skarżącego, w którym zakazane środki zabezpieczono, oraz charakter prowadzonej w tym lokalu przez skarżącego działalności gospodarczej nakazują uznać, że także wskazywane w skardze magazynowanie takich produktów świadczy, że w lokalu tym dochodzi do udostępniania tych produktów osobom wchodzącym do tego lokalu w celu zakupu jakichkolwiek produktów. Mamy w takim przypadku z uczestniczeniem w obrocie, o jakim mowa w art. 56 ust. 1 ustawy, rozumianym jako zachowania składające się na funkcjonowanie skarżącego w obrocie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 09 lutego 2011 r. sygn. V KK 288/10 Lex nr 783117). W konsekwencji uznać należy, iż co do zasady spełnione zostały w tym przypadku przesłanki do nałożenia kary pieniężnej na podstawie art. 52 a ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

O ile kwestię rodzaju produktów zabezpieczonych w lokalu skarżącego można uznać za wyjaśnioną, to zagadnienie ich wprowadzenia do obrotu już nie, bowiem pełnomocnik skarżącego nie mógł w postępowaniu odwoławczym wypowiedzieć się co do ustaleń poczynionych przez organy ścigania, a opisanych w piśmie KPP z dnia [...] kwietnia 2012 r., które stanowiły podstawę ustaleń stanu faktycznego przez organy inspekcji sanitarnej. W tych okolicznościach za trafny uznać należało zarzut co do braku zapoznania pełnomocnika strony w postępowaniu odwoławczym z uzupełnionym materiałem dowodowym oraz co do pominięcia jego osoby na etapie doręczania decyzji. Mając na uwadze przedstawiony pogląd stwierdzić należy, iż w niniejszej sprawie przed wydaniem rozstrzygnięcia przez organ II instancji konieczne było umożliwienie pełnomocnikowi skarżącego zapoznania się i wypowiedzenia co do materiałów zgromadzonych w postępowaniu. Tymczasem pełnomocnik skarżącego przed wydaniem zaskarżonej decyzji nie miał możliwości zapoznania się z uzupełnionym materiałem dowodowym i wypowiedzenia co do tych dokumentów. Powyższe prowadzi do wniosku, iż organ II instancji naruszył wyrażoną w art. 10 § 1 kpa zasadę czynnego udziału strony w postępowaniu. Sądowi znane jest stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego co do tego, że w sytuacji postawienia organom administracji publicznej zarzutu dotyczącego braku zawiadomienia strony przed wydaniem decyzji o zebraniu materiału dowodowego i możliwości składania wniosków dowodowych, koniecznym jest ustalenie, jakiej konkretnie czynności procesowej nie mogła strona dokonać, jakiego dowodu w sprawie nie mogła przedstawić i jaki wpływ na wynik sprawy mogło mieć tak stwierdzone uchybienie, a dopiero wykazanie, że naruszenie przez organ administracji publicznej zasady czynnego udziału strony w postępowaniu administracyjnym poprzez brak powiadomienia strony o zgromadzeniu materiału dowodowego i możliwości zapoznania się z tym materiałem oraz o możliwości składania wniosków dowodowych, uniemożliwiło stronie podjęcie konkretnie wskazanej czynności procesowej (najczęściej w sferze postępowania dowodowego), a także wykazanie, że uchybienie to miało istotny wpływ na wynik sprawy, daje podstawy do przyjęcia, że doszło do naruszenia art. 10 kpa (por. wyrok z dnia 24 maja 2007 r., II GSK 4/07, LEX nr 351055). W uzasadnieniu skargi pełnomocnik skarżącego nie wykazał, w jakim stopniu wskazane uchybienie organu II instancji miało wpływ na wynik sprawy, odwołał się natomiast do podstawowych reguł prowadzenia postępowania administracyjnego. W ocenie tutejszego Sądu w omawianym przypadku charakter sprawy, a w szczególności znaczna restrykcyjność zastosowanego jako podstawa rozstrzygnięcia przepisu art. 52a ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustalona w oparciu o ten przepis znacząca wysokość kary nałożonej na skarżącego przez organ I instancji nakazują uznać, iż wskazane uchybienia organu II instancji naruszały konstytucyjnie chronione prawa jednostki, co skutkuje koniecznością uchylenia zaskarżonej decyzji.

Zajmując powyższe stanowisko w pierwszej kolejności wskazać należy, iż Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 stycznia 2011 r. sygn. akt III SK 32/10 (Lex nr 824312) uznał, iż kary pieniężne nakładane przez organy regulacji rynku nie mają charakteru sankcji karnych, jednakże w zakresie, w jakim dochodzi do wymierzenia przedsiębiorcy kary pieniężnej, zasady sądowej weryfikacji prawidłowości orzeczenia organu regulacji powinny odpowiadać wymaganiom analogicznym do tych, jakie obowiązują sąd orzekający w sprawie karnej. W opinii Sądu rozpatrującego przedmiotową sprawę pogląd ten należy przenieść do omawianego przypadku. Podkreślenia wymaga, że art. 42 Konstytucji zawiera szereg gwarancji procesowych, które wiążą nie tylko w sprawach karnych w formalnym rozumieniu, ale także w innych postępowaniach związanych z wymierzaniem kar wobec jednostki (tak: Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 8 grudnia 1988 r. sygn. K 41/97 OTK 1998 nr 7 poz. 117). Z akt administracyjnych przedmiotowej sprawy wynika, że w związku z otrzymanym sygnałem o zabezpieczeniu w lokalu skarżącego produktów, co do których istniało podejrzenie, że zawierają w swoim składzie niedozwolone substancje psychotropowe, PPIS w T. wszczęła postępowanie w sprawie ustalenia opłaty za wykonanie badań tych produktów i obciążenia skarżącego kosztami tych badań. Tak określony przedmiot postępowania nie został rozszerzony w momencie, gdy wpłynęły do inspektoratu PPIS w T. wyniki badań laboratoryjnych zajętych produktów. Skarżącemu umożliwiono zapoznanie się z tymi materiałami, lecz z akt sprawy nie wynika, aby został poinformowany o kolejnej czynności organu inspekcji sanitarnej jaką będzie nałożenie kary w trybie art. 52a ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. W dniu [...] 2012 r. organ I instancji wydał decyzję o nałożeniu na skarżącego kary w wysokości [...] tys. zł i decyzję tę doręczył skarżącemu. Na tym etapie skarżący skorzystał z pomocy profesjonalnego prawnika, który sporządził i wniósł odwołanie od decyzji organu I instancji. Organ II instancji pominął jednakże osobę pełnomocnika i zawiadomienie o możliwości zapoznania się z aktami sprawy oraz wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji skierował wyłącznie do skarżącego, pomijając jego pełnomocnika. Jednocześnie na tym etapie sprawy do akt wpłynęło pismo KPP w T. z dnia [...] kwietnia 2012 r., w oparciu o treść którego organ poczynił ustalenia mające znaczenie dla rozpatrzenia sprawy. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności oraz skalę naruszenia prawa stron do udziału w postępowaniu administracyjnym, wskazane naruszenie art. 10 § 1 oraz art. 40 kpa oraz art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 kpa w niniejszej sprawie uznać należy za mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.). W konsekwencji konieczne okazało się uchylenie decyzji organu II instancji.

W odwołaniu od decyzji organu I instancji skarżący zawarł żądanie zawieszenia postępowania - jako żądanie ewentualne. Organ II instancji wydał rozstrzygnięcie merytoryczne i utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji, a nadto w uzasadnieniu swojej decyzji nie odniósł się do zgłoszonego żądania. Tym samym uznać należy, iż wniosek o zawieszenie postępowania nie został rozpatrzony, co stanowi samodzielną przesłankę uchylenia zaskarżonej decyzji. Zgodnie bowiem z art. 101 § 3 kpa na postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania albo odmowy podjęcia zawieszonego postępowania służy stronie zażalenie. Zażalenie przysługuje zatem zarówno w przypadku zawieszenia postępowania, jak i odmowy zawieszenia, bowiem oba te rozstrzygnięcia mieszczą się w pojęciu załatwienia sprawy na takim etapie procesowym, na którym pojawia się kwestia ewentualnego zaistnienia przesłanki do zawieszenia postępowania (tak: A. Plucińska-Filipowicz: Komentarz do zmiany art. 101 kpa wprowadzonej przez ostatnią nowelizację tej ustawy, obowiązującą od 11 maja 2011 r. - Dz.U. z 2011 r. Nr 6 poz. 18, LEX - Komentarz do art. 101 kpa). Powyższe uchybienie stanowi samodzielną przesłankę uchylenia zaskarżonej decyzji. Jedynie na marginesie Sąd rozpatrujący niniejszą sprawę co do tej kwestii zauważa, że w sprawie nie było podstaw do zawieszenia, w trybie art. 97 § 1 pkt 4 kpa, postępowania administracyjnego w przedmiocie nałożenia kary - do czasu prawomocnego zakończenia postępowań prowadzonych przez organy ścigania. Na gruncie prawa administracyjnego przyjęta została bowiem koncepcja odpowiedzialności obiektywnej, co oznacza, że mamy do czynienia z pewnym automatyzmem przy nakładaniu kary administracyjnej - skoro występuje określony stan faktyczny, to występuje przesłanka do wymierzenia takiej kary. Do wymierzenia kary administracyjnej dochodzi zatem w oderwaniu od ustalenia winy po stronie podmiotu odpowiadającego za powstanie takiego stanu (por. m.in. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 15 stycznia 2007 r. sygn. P 19/06 - Lex nr 232287), co oznacza, że kwestia ustalenia odpowiedzialności sprawcy w postępowaniu karnym nie ma znaczenia na etapie, gdy organy administracji publicznej dysponują ustaleniami co do stanu faktycznego i uznają, że ustalenia te są wystarczające dla wymierzenia kary.

W ocenie Sądu prawidłowe jest również stanowisko organów obu instancji odnośnie wysokości wymierzonej kary oraz zasad, jakie zostały przyjęte przy jej ustalaniu. Wysokość kary ustalono w oparciu o zasadę miarkowania, uwzględniając restrykcyjny charakter przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz cel, jakiemu przepisy te służą, a nadto charakter wykazanego w postępowaniu naruszenia tych przepisów.

Ponownie prowadząc postępowanie odwoławcze organ II instancji powinien umożliwić pełnomocnikowi skarżącego zapoznanie się z całością materiałów zgromadzonych w postępowaniu przed organami obydwu instancji i wypowiedzenie się co do zebranych dowodów, zażądać od pełnomocnika jednoznacznego stanowiska co do charakteru zgłoszonego żądania zawieszenia postępowania. W przypadku, gdy podtrzymany zostanie wniosek o zawieszenie postępowania, organ II instancji zobowiązany jest wniosek ten rozpatrzyć w pierwszej kolejności.

W tych okolicznościach Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. uchylił zaskarżoną decyzję. O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 200 p.p.s.a., a co do wykonania zaskarżonej decyzji orzeczono na podstawie art. 152 tej ustawy.