36
________
Wodzian chloralu
|
||
ttum. J. Landowski
|
||
Wodzian chloralu jest jednym z
najstarszych leków o działaniu uspokajająco-nasennym: od
czasu jego wprowadzenia w roku 1869 jest wciąż stosowany,
obecnie w leczeniu krótkoterminowym (2-3 dni). Jego
wzór chemiczny: CC13CH(OH)7. Inne
leki uspokajająco-nasenne podobne do wodzianu chloralu
przedstawiono w rozdz. 6.
DZIAŁANIE
FARMAKOLOGICZNE
Wodzian chloralu jest dobrze
wchłaniany w przewodzie pokarmowym. W ciągu minut jest
metabolizowany przez nerki, wątrobę i erytrocyty. Okres
półtrwania jego aktywnego metabolitu trójchloroetanolu
wynosi 8-11 h. W ciągu 30-60 min, wywołuje sen, który
trwa 4-8 h. Farmakodynamiczny mechanizm działania leku
jest nieznany.
WSKAZANIA I
ZASTOSOWANIE
Zasadniczym wskazaniem do
zastosowania wodzianu chloralu jest bezsenność. Czy
wpływa on na fazę snu z szybkimi ruchami gałek ocznych
(REM), pozostaje sprawą kontrowersyjną; pewne jest, że
jego odstawienie nie wywołuje zaburzeń snu REM z odbicia.
Długoterminowe stosowanie wodzianu chloralu związane jest
ze wzrostem liczby i nasilenia objawów niepożądanych.
Tolerancja wobec sedatywnego działania wodzianu chloralu
rozwija się po dwóch tygodniach leczenia. Wodzian
chloralu jest dostępny w kapsułkach po 250 i 500 mg; w
roztworach 5 ml zawierających 250 lub 500 mg substancji;
w czopkach po 325, 500 i 625 mg. Standardowa dawka leku
wynosi 500-2000 mg jednorazowo przed snem. W celu
zmniejszenia podrażnienia błony śluzowej żołądka można
podawać go z mlekiem lub środkiem alkalizującym.
Poza rozwojem tolerancji może
wystąpić uzależnienie od wodzianu chloralu. Jego objawy
są podobne do uzależnienia od alkoholu. Dawka śmiertelna
wodzianu chloralu wynosi od 5000 do 10 000 mg. Lek ten
nie jest zatem wskazany u potencjalnych samobójców.
Niebezpieczeństwo śmierci wzrasta w razie jednoczesnego
zastosowania innych substancji hamujących czynność
o.u.n., z alkoholem włącznie. Stosowanie wodzianu
chloralu u dzieci czy osób w podeszłym wieku nie powinno
powodować szczególnych problemów; nie ma jednak na ten
temat szczegółowych informacji.
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE
Najpowszechniejszymi objawami
niepożądanymi są nudności, wymioty i biegunka; nasilenie
ich można nieco zmniejszyć, wypijając wodę bezpośrednio
po przyjęciu leku. Należy ostrzec pacjentów przed
możliwością utrzymywania się w czasie dnia senności i
zaburzeń koordynacji psychomotorycznej. Lek może
wywoływać koszmarne sny. Przedawkowanie albo zbyt długie
stosowanie może prowadzić do zapalenia błony śluzowej lub
rozwoju owrzodzenia żołądka. Żółtaczka i albuminuria mogą
być wynikiem uszkodzenia wątroby i nerek w razie
przedawkowania. Wodzianu chloralu należy unikać u
pacjentów z ciężkimi schorzeniami nerek, serca, wątroby
czy porfirią. Może on zaostrzać istniejące stany zapalne
przewodu pokarmowego. Nie powinien być używany przez
ciężarne czy karmiące matki. Do objawów zatrucia należą:
splątanie, ataksja, dyzartria, bradykardia, arytmia i
znaczna senność.
|
||
202 Farmakoterapia w zaburzeniach
psychicznych
INTERAKCJE Z LEKAMI
U pacjenta, który przed upływem
24 h od przyjęcia wodzianu chloralu otrzymał dożylnie
furosemid, mogą wystąpić obfite poty, zaczerwienienie i
uderzenia gorąca do twarzy oraz wahania ciśnienia krwi.
Doniesienia na temat interakcji z lekami
przeciwzakrzepowymi nie są zgodne. Wodzian chloralu
zwiększa działanie warfaryny, ale hamuje efekt
dikumarolu. Klinicysta powinien być świadom tych
możliwości interakcji i albo określać czas krwawienia,
albo bezsenność leczyć benzodiazepinami.
Więcej na ten temat zob. w: T.W.
Uhde, M.E. Tancer: Chloral Hydrate, CTP/YI,
rozdz. 32.12, s. 1972-1975.
|
||