Od 2023 roku konsumpcja marihuany i psychodelików wśród dorosłych w wieku 19-30 oraz 35-50 lat osiągnęła historycznie wysoki poziom. Dane pochodzą z corocznego badania Monitoring the Future (MTF), które ukazuje zmieniające się trendy w używaniu substancji psychoaktywnych. W przeciwieństwie do rosnącej popularności tych substancji, konsumpcja papierosów, która przez dekady była dominującą formą uzależnienia nikotynowego, kontynuuje swój gwałtowny spadek, osiągając rekordowo niskie poziomy.
Te zmieniające się wzorce używania substancji psychoaktywnych mogą mieć poważne konsekwencje zarówno dla zdrowia publicznego, jak i społeczeństwa. Zmniejszone spożycie alkoholu i papierosów może przynieść korzyści zdrowotne, jednak wzrost używania marihuany i halucynogenów stawia pytania o długoterminowy wpływ na zdrowie psychiczne i fizyczne populacji. W świetle tych zmian potrzebne są nowe badania oraz polityki publiczne, które będą odpowiedzią na rosnącą popularność nowych form konsumpcji substancji.
Przegląd wyników badania Monitoring the Future (MTF)
Badanie Monitoring the Future (MTF) jest jednym z najbardziej kompleksowych badań dotyczących konsumpcji substancji psychoaktywnych w USA. Jest ono przeprowadzane przez Uniwersytet Michigan, a finansowane przez National Institutes of Health (NIH). MTF od 1975 roku śledzi trendy w używaniu substancji, początkowo koncentrując się na młodzieży, a później na dorosłych, co daje pełny obraz ewolucji zachowań związanych z substancjami na przestrzeni życia badanych.
Badanie obejmuje szerokie spektrum demograficzne, z naciskiem na grupy wiekowe od 19 do 65 lat. Obejmuje zarówno osoby w młodym wieku dorosłym, jak i te w średnim wieku, co pozwala analizować zmiany w używaniu substancji na różnych etapach życia. Wyniki raportu za 2023 rok obejmują m.in. wzorce używania marihuany, nikotyny, alkoholu i halucynogenów.
Konsumpcja marihuany
W 2023 roku używanie marihuany pozostaje na historycznie wysokim poziomie. W grupie wiekowej 19-30 lat aż 42% dorosłych zgłosiło używanie tej substancji w ciągu ostatnich 12 miesięcy. W grupie 35-50 lat odsetek ten wynosi 29%, co również jest znaczącym wzrostem w porównaniu do poprzednich lat. Oznacza to, że coraz więcej dorosłych w obu tych grupach korzysta z marihuany, zarówno rekreacyjnie, jak i być może w celach medycznych.
Około 10% młodszej grupy (19-30 lat) używało marihuany codziennie, co definiuje się jako konsumpcja przez 20 lub więcej dni w miesiącu. W starszej grupie (35-50 lat) 8% dorosłych deklarowało codzienne używanie marihuany. Te dane sugerują, że marihuana staje się stałym elementem życia codziennego dla znacznej liczby dorosłych.
Po raz pierwszy w historii badania MTF, kobiety w wieku 19-30 lat używały marihuany częściej niż mężczyźni. To znacząca zmiana w dotychczasowych trendach, które tradycyjnie pokazywały wyższy poziom konsumpcji marihuany wśród mężczyzn. Ta zmiana może być wynikiem rosnącej akceptacji społecznej dla używania marihuany lub zmieniających się ról społecznych i zachowań kobiet w tej grupie wiekowej.
Vaping marihuany i nikotyny
Używanie vapingu marihuany wśród młodych dorosłych w wieku 19-30 lat osiągnęło rekordowy poziom. W 2023 roku aż 22% badanych zgłosiło, że używało vape penów z ekstraktami z konopi indyjskich w ciągu ostatnich 12 miesięcy, a 14% w ciągu ostatniego miesiąca. Popularność vapingu może wynikać z przekonania, że jest to zdrowsza alternatywa dla tradycyjnych metod konsumpcji, takich jak palenie, chociaż długoterminowe skutki zdrowotne vapingu wciąż są nieznane.
W grupie wiekowej 35-50 lat odsetek osób korzystających z vapingu marihuany jest znacznie niższy niż w młodszej grupie i wynosi 9% (użycie w ciągu ostatniego roku) i 6% (użycie w ciągu ostatniego miesiąca). Wskaźniki te są stabilne w porównaniu do poprzedniego roku, co może sugerować, że vaping jest bardziej popularny w młodszej grupie wiekowej, która być może postrzega go jako nowoczesny sposób konsumpcji marihuany i nikotyny.
Używanie vapingu nikotyny również utrzymuje się na wysokim poziomie wśród młodych dorosłych, co podkreśla zmieniające się wzorce konsumpcji nikotyny. 25% osób w wieku 19-30 lat zgłosiło używanie vapingu nikotyny w ciągu ostatnich 12 miesięcy, co stanowi trzykrotny wzrost w porównaniu do wskaźników z 2017 roku.
Używanie psychodelików
W ciągu ostatnich kilku lat wzrosła popularność halucynogenów, takich jak LSD, meskalina oraz psylocybina (tzw. „magiczne grzyby”). Według danych z 2023 roku, 9% dorosłych w wieku 19-30 lat oraz 4% w wieku 35-50 lat zgłosiło używanie halucynogenów w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Ten wzrost jest szczególnie zauważalny w grupie młodych dorosłych, co sugeruje, że psychodeliki stają się coraz bardziej akceptowane społecznie, zarówno w celach rekreacyjnych, jak i potencjalnie terapeutycznych.
Psylocybina i inne substancje halucynogenne zyskują na popularności, nie tylko ze względu na efekty halucynogenne, ale także z powodu badań nad ich potencjalnym zastosowaniem w leczeniu depresji, lęków oraz uzależnień. Coraz częściej mówi się o psychodelikach w kontekście medycznym, co dodatkowo zwiększa ich akceptację w społeczeństwie.
Zmieniające się wzorce konsumpcji alkoholu i papierosów
W przeciwieństwie do rosnącej popularności marihuany i halucynogenów, konsumpcja alkoholu, zwłaszcza w grupie wiekowej 19-30 lat, maleje. W 2023 roku odnotowano, że 65% osób w tej grupie wiekowej spożywało alkohol w ciągu ostatniego miesiąca, co jest spadkiem w porównaniu do wcześniejszych lat. Wskaźniki picia nałogowego, definiowane jako spożycie pięciu lub więcej drinków pod rząd w ciągu ostatnich dwóch tygodni, spadły do 27%, co jest rekordowo niskim wynikiem w historii badania.
Dla starszej grupy wiekowej (35-50 lat) picie alkoholu pozostało stabilne, a wskaźniki spożycia są nieco wyższe niż w młodszej grupie. W tej grupie odsetek osób spożywających alkohol w ciągu ostatnich 30 dni wynosi 69%, a picie nałogowe dotyczy 27% badanych.
Konsumpcja papierosów dramatycznie spadła w ciągu ostatnich kilku dekad. W 2023 roku zaledwie 8,8% osób w wieku 19-30 lat zgłaszało, że paliło papierosy w ciągu ostatniego miesiąca, co stanowi spadek o ponad dwie trzecie w porównaniu do 2004 roku, kiedy wskaźnik ten wynosił 28,8%. Podobne tendencje zaobserwowano w starszej grupie wiekowej, gdzie odsetek palaczy również osiągnął rekordowo niski poziom. Malejąca popularność papierosów wynika prawdopodobnie z rosnącej świadomości zdrowotnej oraz alternatyw, takich jak vaping.
Znaczenie wyników badań
Zmieniające się wzorce konsumpcji substancji psychoaktywnych mają potencjalnie znaczący wpływ na zdrowie publiczne. Spadek konsumpcji alkoholu i papierosów to pozytywny trend, który może prowadzić do zmniejszenia liczby przypadków chorób związanych z tymi używkami, takich jak choroby serca, rak płuc czy choroby wątroby. Jednak wzrost popularności marihuany, vapingu oraz halucynogenów budzi nowe pytania o ich długoterminowe skutki zdrowotne, zwłaszcza w kontekście częstego używania.
Badanie Monitoring the Future dostarcza niezwykle cennych danych na temat zmieniających się wzorców konsumpcji substancji wśród różnych grup wiekowych. W miarę jak starsze grupy wchodzą w wiek emerytalny, będziemy mogli zaobserwować długoterminowe skutki konsumpcji marihuany i halucynogenów, co jest kluczowe dla zrozumienia wpływu tych substancji na zdrowie publiczne. Równocześnie, dalsze badania nad psychodelikami w kontekście medycznym mogą przynieść nowe wnioski na temat ich zastosowania terapeutycznego.
Podsumowanie i wnioski
Konsumpcja marihuany i halucynogenów w USA utrzymuje się na rekordowo wysokim poziomie, co odzwierciedla rosnącą akceptację społeczną dla tych substancji. Jednocześnie, tradycyjne używki, takie jak papierosy, tracą na znaczeniu, co może świadczyć o zmianie preferencji i priorytetów zdrowotnych w społeczeństwie. Naukowcy podkreślają potrzebę dalszych badań, aby lepiej zrozumieć długoterminowe skutki tych substancji, zarówno w kontekście zdrowotnym, jak i społecznym.
W kontekście rosnącej popularności psychodelików, jak psylocybina, potrzebne są szczegółowe badania nad ich potencjalnymi korzyściami terapeutycznymi, ale również nad możliwymi zagrożeniami. Zrozumienie tych trendów będzie kluczowe dla kształtowania przyszłej polityki zdrowotnej i publicznej, aby zapewnić jak najlepsze wsparcie dla osób używających tych substancji.
