Bupropion
tłum. M. Rzewuska
|
||
Bupropion (Wellbutrin) jest
łękiem przeciwdepresyjnym o budowie jednopierścieniowej,
innej więc niż TLPD (trójpierścieniowe leki
przeciwdepresyjne), leki czteropierścieniowe lub
inhibitory monoaminooksydazy (ryc. 9-1). Wprowadzono go
do lecznictwa w Stanach Zjednoczonych w 1985 r., po czym
wkrótce go wycofano z powodu występowania u niektórych
chorych przyjmujących ten lek napadów drgawkowych. Został
ponownie wprowadzony w 1989 r. z zastrzeżeniem stosowania
w ograniczonej dawce w celu uniknięcia napadów
drgawkowych.
DZIAŁANIE
FARMAKOLOGICZNE
Bupropion jest dobrze wchłaniany
z przewodu pokarmowego i metabolizowany w wątrobie; wraz
z metabolitami jest wydalany przez nerki. Okres
półtrwania wynosi 12 h. Dwa metabolity leku:
3-hydroksybupropion i trójhydroksybupropion wykazują
działanie kliniczne. Chociaż początkowo sądzono, że
działanie bupropionu polega na blokowaniu obrotu
dopaminy, ostatnie badania wskazują, że hydroksybupropion
jest silnym inhibitorem wychwytu zwrotnego noradrenaliny,
z czym wiązane jest działanie przeciwdepresyjne
leku.
WSKAZANIA
Podstawowym wskazaniem jest
ciężka depresja. Bupropion jest równie skuteczny jak
standardowe leki przeciwdepresyjne, a wywołuje znacznie
mniej objawów niepożądanych. Dzięki temu stał się lekiem
pierwszego rzutu w depresjach.
Wykazano skuteczność bupropionu w
leczeniu zaburzeń uwagi w nadpobudliwości.
WSKAZÓWKI
KLINICZNE
Bupropion jest dostępny w
tabletkach po 75 i 100 mg. W początkowym okresie leczenia
stosuje się u chorych dorosłych 100 mg 2 x dz. W czwartym
dniu leczenia dawkę można zwiększyć do 100 mg 3 x dz.
Dawka 300 mg jest dawką optymalną, którą należy utrzymać
przez kilka tygodni. Z powodu ryzyka wystąpienia napadów
drgawkowych nie wolno zwiększać dawki energiczniej niż o
100 mg co trzy dni; pojedyncza dawka nigdy nie może
przekraczać – mg, maksymalna dawka dobowa nie może być
większa niż 450 mg. Preparat o powolnym uwalnianiu
oczekuje na zatwierdzenie przez FDA; umożliwi on
stosowanie leku w jednej dawce dobowej.
|
||
![]() |
||
Ryc. 9-1. Budowa cząsteczkowa
bupropionu
|
||
88 Farmakoterapia w zaburzeniach
psychicznych
Bupropion należy stosować
ostrożnie u chorych z uszkodzeniem wątroby lub nerek, u
których łatwiej może dojść do kumulacji leku w ustroju. W
minimalnym stopniu wpływa on na przewodzenie w mięśniu
sercowym, należy więc go stosować ostrożnie u chorych ze
schorzeniami serca. U pacjentów z jadłowstrętem
psychicznym i bulimią (również w wywiadzie) istnieje
większe ryzyko wystąpienia podczas leczenia bupropionem
drgawek, nie należy więc go stosować u tych chorych.
Przeciwwskazaniami do stosowania bupropionu są padaczka,
przebyty uraz głowy, guzy o.u.n., inne schorzenia
organiczne mózgu, nieprawidłowa czynność bioelektryczna
(zapis EEG), zespół odstawienia benzodiazepin lub
alkoholu, przyjmowanie innych leków psychotropowych
obniżających próg pobudliwości drgawkowy, takich jak leki
przeciwpsychotyczne i lit. Lek można stosować w wieku
podeszłym; nie zbadano bezpieczeństwa stosowania go u
dzieci.
DZIAŁANIA
NIEPOŻĄDANE
Najczęściej podkreśla się, że
bupropion nie wywołuje większych ortostatycznych spadków
ciśnienia krwi, zaburzeń funkcji seksualnych, przyrostu
masy ciała, senności i objawów antycholinergicznych.
Niektórzy pacjenci odczuwają podczas leczenia suchość w
ustach lub cierpią na zaparcia. Mniej więcej u 25%
leczonych występuje spadek masy ciała. Bupropion może
być stosowany w leczeniu chorych z
depresją, którzy przebyli chorobę serca, ponieważ
w niewielkim stopniu wpływa on na funkcje przedsionka i
przewodzenie pobudzeń w mięśniu sercowym. Najczęściej
występującymi objawami niepożądanymi są ból głowy,
bezsenność, dolegliwości ze strony górnych dróg
oddechowych i nudności. Mogą także wystąpić niepokój,
pobudzenie i drażliwość. U niektórych pacjentek
stosowanie bupropionu może powodować zaburzenie
regularności miesiączkowania. Z doświadczenia wiadomo
(aczkolwiek nie ma zbyt wielu opisów przedawkowania), że
spożycie dawki 4200 mg bupropionu nie spowodowało
śmierci, co wskazuje na to, że jest on bezpieczniejszy
niż tradycyjne leki przeciwdepresyjne. Podczas stosowania
dawek dobowych do 450 mg napady drgawkowe występują u
0,4% leczonych, czyli czterokrotnie częściej niż u
leczonych innymi lekami przeciwdepresyjnymi. Ryzyko
wystąpienia drgawek dramatycznie zwiększa się do 4%
leczonych, gdy stosuje się dawkę 450-600 mg na dobę.
Prawdopodobnie bupropion rzadziej niż TLPD powoduje nagłą
zmianę fazy w maniakalną i przyczynia się do szybkiej
zmiany faz, niekiedy jednak może wywoływać manię. Nie
badano wpływu bupropionu na organizm ciężarnych, nie
należy go więc u nich stosować. Lek ten przenika do
mleka, toteż również nie powinien być podawany kobietom
karmiącym piersią.
INTERAKCJE
Bupropionu nie wolno podawać z
IMAO; przed rozpoczęciem leczenia bupropionem muszą
upłynąć od ostatniej dawki leku IMAO co najmniej 2
tygodnie. Należy zachować ostrożność przy stosowaniu
bupropionu z innymi lekami metabolizowanymi w wątrobie,
np. z karbamazepiną (Tegretol), cymetydyną (Tagamet),
barbituranami, fenytoiną (Dilantin). Równoczesne
podawanie bupropionu z innymi lekami przeciwdepresyjnymi,
litem lub alkoholem zwiększa ryzyko wystąpienia
drgawek.
Więcej na ten temat zob. w: N.
Sussman: Bupropion, CTP/VI, rozdz. 32.8, 1951
1957.
|
||