Produkowane w sposób naturalny przez organizm substancje podobne do aktywnych składników marihuany mogą znaleźć zastosowanie w terapii udarów mózgu. O badaniach naukowców z Izraela donosi magazyn "Nature".
Uszkodzenia mózgu, takie jak urazy i udary, wywołują akumulację szkodliwych czynników, które mogą prowadzić do powstania tzw. uszkodzeń wtórnych. Uszkodzenia te mogą być znacznie większe i bardziej rozległe niż uszkodzenia pierwotne.
Uwaga naukowców i lekarzy skupia się na znalezieniu czynników, które, podane po wystąpieniu uszkodzenia, mogłyby ochronić mózg przed uszkodzeniami wtórnymi. Jedną z metod poszukiwania takich substancji jest badanie czynników gromadzących się w uszkodzonej tkance.
Wiadomo, że w uszkodzonych miejscach gromadzą się zarówno czynniki neurotoksyczne, jak i neuroprotekcyjne, które tkanka sama wytwarza dla swojej ochrony. Poznanie takich czynników i zbadanie mechanizmu ich działania dają możliwość zaprojektowania leków, które, podane zaraz po wystąpieniu udaru, minimalizowałyby jego skutki.
Esther Shohami wraz ze współpracownikami z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie zainteresowali się gicerolem 2-arachidonylowym (2-AG). Substancja ta jest endogennym (produkowanym w organizmie) kanabinolem, którego stężenie znacznie wzrasta w uszkodzonej tkance nerwowej mózgu. Najwyższe stężenie obserwuje się po 4 godzinach od wystąpienia uszkodzenia i poziom ten utrzymuje się przez ponad 24 godziny.
Podanie syntetycznego 2-AG myszom z uszkodzeniami mózgu powodowało znaczne zmniejszenie obrzęku uszkodzonej tkanki, skrócenie czasu powrotu funkcji (rekonwalescencji), zmniejszenie obszaru dotkniętego niedokrwieniem i zredukowanie liczby uszkodzonych neuronów w obszarze hipokampa.
Neuroprotekcyjny mechanizm działania 2-AG nie jest wyjaśniony. Wiadomo, że substancja ta wiąże się z receptorem CB1, jednak badania wiązania 2-AG z tym receptorem w obecności innych czynników wskazują na istnienie również innej drogi działania. Efekty neuroprotekcyjne przypisywane 2-AG to redukcja neuronalnej cytotoksyczności - wydzielania i gromadzenia się substancji szkodliwych dla neuronów, takich jak TNF-alfa i ROS, oraz na zahamowaniu zamykania się naczyń krwionośnych, co zapobiega niedotlenieniu mózgu na obszarach leżących wokół uszkodzenia pierwotnego.
Niehigieniczny styl życia - stres, niewłaściwa dieta, brak ruchu i używki - powoduje, że udary mózgu stają się coraz częstszą przyczyną zgonów w krajach wysokorozwiniętych. Szybka pomoc medyczna i intensywna terapia pozwala uratowała pacjentowi życie, jednak nie zawsze zdrowie. Uszkodzenia wtórne następują w wiele godzin po uszkodzeniach pierwotnych, jednak jak na razie nie dysponujemy skutecznymi lekami, które zahamowałyby ten proces.
Odkrycie takich substancji da ludziom po udarach i uszkodzeniach mózgu szanse na powrót do zdrowia i normalnego życia.
Komentarze